Welke woorden gelden als anglicismen? En wat zijn goede Nederlandse alternatieven?
Nederlandse woorden en uitdrukkingen zijn soms letterlijke vertalingen uit het Engels. Ze heten ‘anglicismen’ als ze niet algemeen als correct Nederlands beschouwd worden.
Anglicismen zijn vaak ‘luie vertalingen’ die je tegenkomt in haastig uit het Engels vertaalde teksten en nieuwsberichten. Het kunnen ook termen zijn die in vaktaal en jargon gebruikelijk zijn, maar niet geschikt zijn voor teksten voor een algemeen publiek.
Hieronder staat een lijst (vermeende) anglicismen. Het oordeel dat iets een anglicisme is, is altijd enigszins subjectief en kan in de loop van de tijd verdwijnen. Kortom: de taalnorm verandert. Bij elk woord staat of het (volgens ons) om een algemeen geaccepteerde vorm gaat of dat je beter voor een alternatief kunt kiezen. Aanvullingen of opmerkingen? Stuur de Taaladviesdienst dan een e-mail.
woord of uitdrukking | Engels origineel | alg. geaccepteerd? | alternatief |
---|---|---|---|
aan het eind van de dag (‘uiteindelijk’) | at the end of the day | nee | uiteindelijk, als puntje bij paaltje komt, ten slotte, achteraf, na afloop |
acteren (‘handelen, een daad stellen, opereren, actief zijn’) | to act | nee | handelen, ingrijpen, opereren, actief zijn |
actie nemen | to take action | nee | actie ondernemen |
administratie (de Trump-administratie) | the Trump administration | nee | de regering-Trump |
adopteren (een techniek adopteren) | to adopt a technique | nee | toepassen, gebruiken |
adoptie (van een techniek e.d.) | adoption | nee | toepassing, gebruik, het toepassen |
adresseren (‘aanpakken’) | to address | nee | aanpakken, aan de orde stellen |
in ander nieuws | in other news | nee | verder in het nieuws |
antipersoneelsmijn | anti-personnel mine | ja | antipersoonsmijn |
atleet (‘sporter’) | athlete | nee | sporter, sportman, sportvrouw |
attractie (‘aantrekkingskracht’) | attraction | nee | aantrekking, aantrekkingskracht |
bak / kook voor 15 minuten | bake / fry / cook for 15 minutes | twijfelachtig | bak / kook 15 minuten |
batterij (‘accu’) | battery | ja | accu |
belofte: een belofte maken | to make a promise | nee | een belofte doen / afleggen |
beslissing: een beslissing maken | to make a decision | nee | een beslissing nemen |
betaalmuur | paywall | ja | belemmering om gratis online teksten te lezen (bijvoorbeeld krantenartikelen) |
Bijbelbelt | Bible Belt | nee | Bijbelgordel, Biblebelt |
biljoen (‘1.000.000.000’) | billion | nee | miljard |
biopauze | biobreak | nee | plaspauze |
brandnieuw | brand-new | nee | gloednieuw, splinternieuw |
brekend (nieuws) | breaking (news) | twijfelachtig | urgent, groot nieuws; primeur |
broers: de Coen-broers | the Coen brothers | nee | de gebroeders Coen, de broers Coen |
brutaal (geweld) | brutal | twijfelachtig | bruut, wreed |
bubbel (‘economische zeepbel’) | bubble | ja | zeepbel |
bulletlening | bullet loan | twijfelachtig | lening die je in één keer moet aflossen |
comfortabel zijn (‘Ben je hier comfortabel mee?’; ‘Ben je comfortabel genoeg?’) | to be comfortable | twijfelachtig | Ben je hier vertrouwd mee? / Ken je dit? / Kun je het hier (een beetje) mee eens zijn?; Zit/lig je lekker (genoeg)? |
comfortabel (‘je ergens - bij voelen’) | to feel comfortable | ja | je ergens prettig bij voelen |
complimentje (‘naar een - vissen / hengelen’) | to fish for compliments | ja | een complimentje uitlokken |
controle (‘de - over het stuur verliezen’) | to lose control | twijfelachtig | de macht over het stuur verliezen |
controleapparaat | control instrument | twijfelachtig | regeltoestel |
controleren (‘beheersen, in de hand hebben’) | to control | twijfelachtig | beheersen, in de hand hebben |
de data is | the data is | nee | de data zijn |
decade (‘tien jaar’) | decade | nee | decennium |
ding: het ding is | the thing is | nee | het punt is, waar het om gaat is |
dit is hoe (het is/zit) | this is how (it is) | twijfelachtig | zo zit dat, zo gaat dat, zo is dat (nu eenmaal) |
dit is waarom | this is why | twijfelachtig | daarom, hierom; dit is de reden dat ... |
donderstorm | thunderstorm | twijfelachtig | zwaar onweer |
dramatisch (‘drastisch, spectaculair’) | dramatic | twijfelachtig | drastisch, spectaculair |
essentiële oliën | essential oils | ja | etherische oliën |
fijnlijner | fineliner | twijfelachtig | fijnschrijver |
frontpagina | front-page | ja | voorpagina, homepage, thuispagina, hoofdpagina |
gaan: digitaal gaan, internationaal gaan | to go ... | twijfelachtig | kiezen voor, zich ontwikkelen als |
gaan voor / ervoor gaan | to go for | ja | zich inspannen voor, zich helemaal inzetten voor |
gedood worden (‘omkomen’) | to be killed | twijfelachtig | omkomen, om het leven komen, verongelukken, sneuvelen, vermoord worden |
geldmaker | moneymaker | twijfelachtig | iemand die gemakkelijk veel geld verdient; iets (bv. een film) wat veel geld opbrengt |
genomineerde | nominee | twijfelachtig | kandidaat, kanshebber |
globaal (‘mondiaal, wereldwijd’) | global | ja | mondiaal, wereldwijd |
grafisch | graphic | twijfelachtig | schokkend, choquerend (door rauwe / onverbloemde wijze van vertonen of beschrijven) |
grip | grip | ja | greep |
groeien (‘kweken’) | grow | nee | kweken, opkweken, telen, verbouwen, laten groeien, tot wasdom laten komen |
groenetakfractuur | green stick fracture | ja | twijgbreuk |
grondoorlog | ground war | ja | landoorlog |
hagelstorm | hailstorm | nee | hagelbui |
haten op | hate on | twijfelachtig | genadeloos bekritiseren, afkraken, afbranden |
heet nieuws, hete informatie | hot news, hot information | twijfelachtig | zeer actueel en opmerkelijk |
helikopterouder | helicopter parent | ja | overbezorgde ouder, bemoeizuchtige ouder |
helpfunctie, helpscherm | help... | ja | hulpfunctie, hulpscherm |
hete aardappel | hot potato | twijfelachtig | lastig probleem |
hinten op | hint at | twijfelachtig | zinspelen op, duiden op |
huisgemaakt | homemade | ja | eigengemaakt, handgemaakt, zelfgemaakt |
in andere woorden (‘met andere woorden’) | in other words | nee | met andere woorden, oftewel, kortom |
in control / controle zijn | to be in control | ja | beheersen, de leiding hebben, (iets) meester zijn, (iets) onder controle hebben |
industrie (reclame-industrie, toeristenindustrie) | industry | ja | branche, sector, wezen (reclamebranche, toerismesector) |
in lijn (zijn) met | (to be) in line with | ja | op één lijn staan met, overeenstemmen met, in overeenstemming zijn met, stroken met |
(helemaal) in zijn | to be in | ja | in de mode zijn, in trek zijn, heel populair zijn |
inzweren, ingezworen | to swear in | ja | beëdigen |
kalender (‘agenda met afspraken of onderwerpen’) | calendar | nee | agenda |
karakter (‘personage’) | character | twijfelachtig | personage, figuur, rol |
karaktermoord | character assassination | ja | aanval op iemands reputatie |
koffie maken | to make coffee | twijfelachtig | koffiezetten |
komen in (‘dit model komt in drie uitvoeringen’), komen met | come | twijfelachtig | beschikbaar zijn in, leverbaar zijn met |
kook / bak voor 15 minuten | cook / bake / fry for 15 minutes | twijfelachtig | kook / bak 15 minuten |
laag in calorieën, laag in suiker, laag in zout | low in calories, low in sugar, low in salt | nee | caloriearm, met weinig calorieën; suikerarm, met weinig suiker; zoutarm, met weinig zout |
leeflijn | lifeline | ja | veiligheidstouw / -lijn |
leidend (politicus) | leading (politician) | twijfelachtig | vooraanstaand, prominent (politicus) |
lekken (van informatie) | leak | ja | uit de school klappen (van mensen), uitlekken (van informatie) |
leven (‘ergens wonen’) | to live | nee | wonen |
lijfstijl | lifestyle | twijfelachtig | levensstijl |
lijndans | linedance | twijfelachtig | dans op countrymuziek |
luidspreker | loudspeaker | ja | apparaat dat (versterkt) geluid verspreidt |
het maken (‘succes hebben’) | to make it | ja | succes hebben |
markt, zich uit de - prijzen | to price oneself out of the market | ja | te duur zijn in vergelijking met concurrenten; te hoge eisen stellen |
massief (‘massieve aanval’) | massive | nee | grootschalig, massaal |
meer en meer | more and more | ja | steeds meer, hoe langer hoe meer |
meer of minder | more or less | twijfelachtig | min of meer, in meerdere of mindere mate |
meer recent(elijk) | more recent(ly) | nee | recenter, onlangs nog, pas nog |
meest mooi | most beautiful | soms | mooist |
meesterbrein | mastermind | ja | scherp verstand; zeer slimme persoon |
meesterspion | master spy | ja | zeer gewiekste spion; gevaarlijke spion |
missen (‘ontbreken’) | to miss | ja | ontbreken |
moeder / vader van twee | mother / father of two | twijfelachtig | moeder / vader van twee kinderen, zoons, dochters ‘Zij/hij heeft twee kinderen.’ |
natte droom | wet dream | ja | onwillekeurige zaadlozing in iemands slaap; (spottend) droom, grote wens |
Nederlands grootste ... | Holland’s biggest ... | ja | de/het grootste ... van Nederland |
(zijn) nek uitsteken voor | to stick one’s neck out | ja | zich durven uitspreken, risico durven nemen |
niet mijn kopje thee | not my cup of tea | twijfelachtig | niet mijn ding, dat hoeft voor mij niet (zo), geen hobby van me |
niet om over naar huis te schrijven | nothing to write home about | ja | niets bijzonders, een beetje tegenvallend |
nummer 1 + zelfst. nw. | the number one + zn | nee | top-, de beste, de grootste ‘De beste / grootste datingsite van Nederland’ |
omslagartikel | cover story | ja | artikel dat op het omslag wordt aangekondigd |
onder constructie | under construction | nee | in aanbouw, in voorbereiding ‘Aan deze site wordt (nog) gewerkt.’ |
onder de indruk zijn dat | to be under the impression that | nee | in de veronderstelling verkeren/zijn dat, de indruk hebben dat |
oogopener | eye-opener | twijfelachtig | openbaring, plotselinge inval, plotseling inzicht |
ooit: de beste / leukste / mooiste / ergste ... ooit | the best ... ever | ja | de beste / leukste / mooiste / ergste ... aller tijden |
ophoesten | to cough up | ja | ineens moeten opbrengen (van een bedrag) |
opstarten | to start up | twijfelachtig | beginnen |
(iets) overdoen | to overdo | twijfelachtig | te veel doen, overdreven veel doen |
overnachts | overnight | twijfelachtig | van de ene op de andere dag, opeens |
overschat zijn | to be overrated | twijfelachtig | overschat worden ‘Eten wordt overschat’ |
over veertig | over forty | nee | van boven/over de veertig ‘Vrouwen van boven de veertig’ |
paragraaf (‘alinea’) | paragraph | nee | alinea |
passage boeken | book passage | twijfelachtig | vervoersbewijs/ticket kopen |
pastoor (‘dominee, predikant’) | pastor | nee | dominee, predikant (niet-katholiek) |
paswoord | password | NL nee, B ja | wachtwoord |
pathetisch (‘zielig, miserabel’) | pathetic | twijfelachtig | zielig, miserabel, armzalig, jammerlijk |
pijplijn (voor bijv. gas, olie, water) | pipeline | nee | pijpleiding (maar wel: ‘in de pijplijn (zitten)’) |
(een plaatje) schieten | to shoot | ja | een foto maken |
pleiten (schuldig / onschuldig pleiten) | to plead ((not) guilty) | twijfelachtig | schuld bekennen / ontkennen, zichzelf (on)schuldig verklaren |
politiestation | police station | nee | politiebureau |
protestant (‘demonstrant’) | protester | nee | demonstrant |
punt (een - hebben) | to have a point | ja | (deels / enigszins) gelijk hebben |
puzzelen (‘voor een raadsel plaatsen’) | to puzzel | nee | voor een raadsel plaatsen, verbazen |
raketkunde | rocket science | twijfelachtig | iets ingewikkelds,‘hogere wiskunde’ |
recordbrekend | record-breaking | nee | record- (‘recordaantal’, ‘recordlang’, ‘recordsnel’) |
regel, als - | as a rule | ja | in de regel, gewoonlijk, bijna altijd |
regenstorm | rainstorm | nee | stortbui, (zware) (regen)bui met windstoten |
reisindustrie | travel industry | twijfelachtig | reiswezen, reissector |
schoon | clean | twijfelachtig | zonder drugs, geen drugs meer gebruikend |
sinds (‘omdat, aangezien’) | since | nee | omdat, aangezien |
show, de - stelen | to steal the show | ja | opvallen en daardoor de meeste eer krijgen |
sober (‘nuchter, niet dronken’) | sober | nee | nuchter |
soort van (aan het eind van een zin) | sort of | nee | min of meer, zo ongeveer ‘Hij is een kunstenaar, min of meer’ |
staan voor (‘betekenen’) | to stand for | ja | betekenen, inhouden |
stapelvoedsel | staplefood | twijfelachtig | basisvoedingsmiddelen |
stappen nemen | to take steps | ja | stappen zetten, maatregelen nemen |
strijd om het bestaan | struggle for life/existance | ja | strijd om te overleven |
sukkel in/voor de liefde | sucker for love | twijfelachtig | iemand met een onsuccesvol liefdesleven |
termen, iets alleen op eigen - doen | terms | ja | voorwaarden |
thee maken | to make tea | twijfelachtig | theezetten |
Tilburg Universiteit | Tilburg University | twijfelachtig | universiteit van Tilburg |
tweede in bevel | second-in-command | twijfelachtig | plaatsvervangend commandant, onderbevelhebber |
uitrollen | to roll out | ja | verkrijgbaar maken, in de markt zetten, introduceren, implementeren |
uitvinden | to find out | ja | erachter komen, achterhalen |
het verschil maken | to make the difference | ja | de doorslag geven |
verloren generatie | lost generation | ja | generatie geboren tussen 1955 en 1970 |
(iemand) vertellen + te + infinitief | tell (someone) to ... | nee | opdragen, gebieden, bevelen, gelasten, zeggen (te) (dat laatste vooral in voltooide tijd) |
vervangen met | to replace with | nee | vervangen door |
vingervoedsel | finger food | twijfelachtig | gerechtjes die je met de handen eet |
vitaal (‘cruciaal’) | vital | ja | cruciaal, fundamenteel, wezenlijk |
vlaggenschipwinkel / vlaggeschipwinkel | flagship store | twijfelachtig | exclusieve winkel van een bepaald merk |
vocaal zijn over iets | be vocal about something | twijfelachtig | uitgesproken zijn, iets rondbazuinen, de mond vol hebben van iets |
voedselwoestijn | food desert | twijfelachtig | gebied waar weinig goed voedsel te verkrijgen is |
voetafdruk | footprint | twijfelachtig | gevolgen voor het milieu van de levenswijzen van mensen |
voetbalspeler | football player | twijfelachtig | voetballer |
voor nu, dit was het - | (that’s it) for now | twijfelachtig | voor dit moment |
voor nu (vaak aan het begin van een zin) | for now | twijfelachtig | op dit moment, voorlopig, nu |
vreemdgaan op | to cheat on | nee | bedriegen |
vrezen (‘moeten toegeven’) | to be afraid that | ja | moeten toegeven, niet kunnen ontkennen |
vroeger of later | sooner or later | twijfelachtig | vroeg of laat |
Wageningen Universiteit | Wageningen University | twijfelachtig | universiteit van Wageningen |
water, dat houdt geen - | that doesn’t hold water | nee | dat houdt geen steek |
wereldwijd | worldwide | ja | mondiaal |
wijd (‘breed’) | wide | twijfelachtig | breed (‘De tornado trok een spoor van twee kilometer breed’) |
windstorm | windstorm | nee | (zware) (regen)bui met windstoten |
wolf, eenzame - | lone wolf | nee | solist, ongrijpbare persoon die alles alleen wil doen |
wollig | woolly | twijfelachtig | de kern vermijdend, eromheen draaiend |
zegeningen, zijn - tellen | to count one’s blessings | ja | voor ogen houden hoeveel geluk je hebt |
Blij met deze uitleg?
Met een donatie van € 5 steun je Onze Taal. Bedankt!
Lees ook
De bonte wereld van de anglicismen (artikel in Onze Taal)
Dossier: de invloed van het Engels
Taaladvies.net: Barbarismen (anglicismen, gallicismen, germanismen) (algemeen)
Toch nog een vraag?
Onze taaladviseurs staan elke werkdag voor je klaar.
https://onzetaal.nl/taalloket/vraag-stellen