Wat is het voltooid deelwoord van skaten: geskate of geskatet?

Skaten kan gewoon ‘rolschaatsen’ betekenen, maar het kan ook een verkorting zijn van inlineskaten en skateboarden.

De stam van skaten is skate, met een slot-e. Die e hoort erbij, omdat je skat verkeerd zou uitspreken. Deze ‘extra’ uitspraak-e komt in alle vervoegingen van skaten terug. 

Skaten vervoeg je verder eigenlijk net als andere Nederlandse werkwoorden: achter de stam skate komt in de tegenwoordige tijd een -t of in de verleden tijd -te. Dus: ik skate - jij/iemand skatet (stam + t) - skatete (stam + -te) - geskatet. In de verleden tijd komt er -te achter de stam: jij/iemand skatete, net zoals jij/iemand werkte. Op deze verledentijdsvormen kun je het ezelsbruggetje van ’t kofschip toepassen: de t en de k zitten in ’t kofschip, en dat betekent -te in de verleden tijd, en daardoor ook een t aan het eind van het voltooid deelwoord.

Op zichzelf zou jij hebt geskate ook tot een juiste uitspraak leiden. Maar bij werkwoorden geldt de regel stam + t en stam + te áltijd. Het Nederlandse systeem wordt bijna ‘meedogenloos’ ook op Engelse werkwoorden toegepast. Als je in de verleden tijd -te moet toevoegen aan de stam (zoals in skatete), schrijf je die slot-t ook achter de stam in het voltooid deelwoord (geskatet). Vergelijkbare werkwoorden zijn deleten, speeddaten en updaten:

• Ik heb de oude versie van het artikel gedeletet. (stam: delete, verleden tijd: deletete)
• Ze hebben nu al drie keer gespeeddatet. (stam: speeddate, verleden tijd speeddatete)
• We hebben de website geüpdatet. (stam: update, verleden tijd: updatete)

De geskatete afstand

In de geskatete afstand, de gedeletete bestanden en de geüpdatete website komt er een e achter het voltooid deelwoord, net als in de gewerkte uren en de gemiste lessen. De laatste lettergreep in geskatete, gedeletete en geüpdatete is voor de uitspraak overbodig en zelfs verwarrend: sommige mensen verslikken zich juist in de uitspraak. Dan zeggen ze ‘guh-skee-tuh-tuh’, terwijl de juiste uitspraak ‘guh-skee-tuh’ is. Ook hier pas je een vast systeem toe: als je een voltooid deelwoord (zoals gewerkt, gemist en geskatet) als een bijvoeglijk naamwoord gebruikt en er is een buigings-e nodig, dan komt die e achter dat voltooid deelwoord.

Hou op met dat geskate!

De vormen geskate, gedelete, gespeeddate en geüpdate zijn overigens op zichzelf wél mogelijk. Niet als werkwoordsvervoegingen, maar als zelfstandige naamwoorden. Bijvoorbeeld in ‘Hou toch op met dat geskate!’; ‘Dat gedelete van jou altijd!’; ‘Ik snap dat gespeeddate van hem niet’; ‘Stoppen met dat geüpdate!’ Dit type zelfstandige naamwoorden vorm je door ge- voor de stam van het werkwoord te zetten. Vergelijkbaar zijn ‘Hou toch op met dat gelach/gehuil/gewerk!’