Wat is goed: norme-en-waardeloos of normen-en-waardenloos?

De spelling normen-en-waardenloos is een uitzondering. Volgens de officiële spelling krijgen afleidingen op -loos namelijk geen tussen-n. Officieel zijn daarom bijvoorbeeld kosteloos en sterreloos goed, en kostenloos en sterrenloos niet.

Normen-en-waardenloos is een uitzondering omdat normen-en-waarden hier als een onveranderlijke samenkoppeling wordt gezien, waar -loos achter wordt geplakt. Hetzelfde gebeurt in normen-en-waardenloosheid. Deze afleidingen moet je dus hetzelfde behandelen als samenstellingen als normen-en-waardendebat, normen-en-waardendiscussie en normen-en-waardenstelsel. Ook hierin wordt normen-en-waarden als een onveranderlijke samenkoppeling gezien.

Waarde(n)loos en norme(n)loos

Als waardeloos(heid) en normeloos(heid) los voorkomen, en dus niet als deel van normen-en-waardenloos(heid), mag je volgens de officiële spelling géén tussen-n schrijven, ook al bedoel je ‘zonder waarden’ en ‘zonder normen’. Bijvoorbeeld:

• De waardeloosheid van de jeugd wordt sterk overdreven.
• Sommige mensen zijn bang voor een normeloze samenleving.

Veel mensen vinden waardeloos in de betekenis ‘zonder waarden’ vreemd, omdat de betekenis ‘heel slecht’ zich opdringt, zoals in ‘Wat een waardeloze rommel.’ En normenloos drukt voor velen duidelijker de betekenis ‘zonder normen’ uit dan normeloos. Naast de officiële spellingen waardeloos en normeloos komen waardenloos en normenloos (die wij in onze spellinglijst als alternatieven noemen) dan ook geregeld voor.

Wie niet verplicht is de officiële spelling voor overheid en onderwijs te volgen, kan prima schrijven:

• De waardenloosheid van de jeugd wordt sterk overdreven.
• Sommige mensen zijn bang voor een normenloze samenleving.