Wat is juist: ideeënloos of ideeëloos?

Afleidingen op -loos moeten volgens de officiële spelling zonder tussen-n worden geschreven, ongeacht de betekenis. (Een afleiding is een woord waarvan niet alle delen zelfstandig (in dezelfde betekenis) kunnen voorkomen.) Het is dus: argeloos, besluiteloos, eindeloos, harteloos, haveloos, hopeloos, ordeloos, sprakeloos, enz.

Hoewel officieel dus alleen ideeëloos correct is, vinden sommige taalgebruikers ideeënloos logischer, omdat ze direct aan het meervoudige woord ideeën (en de betekenis ‘zonder ideeën’) denken.

Betekenisverschil tussen afleiding met en zonder tussen-n

Er zijn gevallen waarin het wel of niet schrijven van een tussen-n een betekenisverschil kan suggereren. Enkele voorbeelden: na jaren weer schuldenloos zijn (‘zonder schulden’) naast een schuldeloos kind (‘onschuldig’). Een klacht over een vruchtencake die vruchtenloos (‘zonder vruchten’) is, hoeft niet vruchteloos te zijn (‘zonder resultaat’). Wie weet zijn er grenzeloos (‘uitermate’) optimistische ondernemers die alleen maar voordelen zien van een grenzenloos Europa (‘zonder grenzen’).

De officiële regels behandelen al deze betekenissen op dezelfde manier, maar wie niet bij de overheid of in het onderwijs werkt, kan zichzelf wat meer spellingvrijheid veroorloven.