Wat is juist: ‘Het onderwijs wachten grote veranderingen’ of ‘Het onderwijs wacht grote veranderingen’?
Zowel wacht als wachten is grammaticaal mogelijk. ‘Het onderwijs wachten grote veranderingen’ klinkt voor de meeste mensen het best.
In ‘Het onderwijs wacht(en) grote veranderingen’ kun je ‘het onderwijs’ als het onderwerp zien, maar ook ‘grote veranderingen’. Het werkwoord wachten kan namelijk op verschillende manieren worden gebruikt.
Wachten in de betekenis ‘tegemoetzien’
In ‘Het onderwijs wacht grote veranderingen’ is het onderwijs het onderwerp en is grote veranderingen het lijdend voorwerp. Er staat in feite: ‘Het onderwijs ziet grote veranderingen tegemoet’ of ‘Het onderwijs moet rekenen op grote veranderingen.’ Wachten is in deze zin een zogenoemd overgankelijk werkwoord. Dat betekent dat het een lijdend voorwerp bij zich heeft.
Dit overgankelijke wachten is verouderd. Een zin als ‘Ik wacht een interessante tijd’ klinkt ouderwets, en voor sommigen zelfs ‘fout’.
Wachten in de betekenis ‘te wachten staan aan’
In ‘Het onderwijs wachten grote veranderingen’ is grote veranderingen het onderwerp. In deze zin is wachten een onovergankelijk werkwoord. Dat betekent dat het geen lijdend voorwerp bij zich heeft, maar wel een meewerkend voorwerp. In deze zin is het onderwijs het meewerkend voorwerp: ‘aan’ het onderwijs staan grote veranderingen te wachten.
Dit onovergankelijke wachten komt nog geregeld voor, maar is wel tamelijk formeel. ‘Mij wacht een interessante tijd’ is een afstandelijke zin. In de praktijk zeggen we eerder iets als ‘Mij staat een interessante tijd te wachten.’
Nog een paar voorbeelden:
- De nieuwe manager wacht zware besprekingen. (verouderd)
- De nieuwe manager wachten zware besprekingen. (formeel)
- De nieuwe manager kan erop rekenen dat ze zware besprekingen moet voeren.
- De renners wachten nog één bergetappe. (verouderd)
- De renners wacht nog één bergetappe. (formeel)
- De renners staat nog één bergetappe te wachten.
Blij met deze uitleg?
Met een donatie van € 5 steun je Onze Taal. Bedankt!