Is het enkelvoud of het meervoud juist in de zin ‘Na afloop van de demonstratie werd/werden de betogers gesommeerd naar huis te gaan’?
In deze zin is het meervoud werden juist: ‘Na afloop van de demonstratie werden de betogers gesommeerd naar huis te gaan.’ De betogers is namelijk het onderwerp. Dat is een meervoud. Daarom is ook het meervoud werden juist.
Het werkwoord sommeren (‘iemand het bevel geven iets te doen’) heeft een lijdend voorwerp bij zich. In de zin ‘De politie sommeerde de betogers naar huis te gaan’ is de betogers het lijdend voorwerp en niet het meewerkend voorwerp. De zin moet dus niet gelezen worden als ‘de politie sommeerde aan de betogers ...’, maar meer als ‘de politie dwong de betogers ...’
In de passieve variant van deze zin (een zin met worden erin) wordt het oorspronkelijke lijdend voorwerp (de betogers) onderwerp: ‘De betogers werden (door de politie) gesommeerd naar huis te gaan’, ‘De betogers werden (door de politie) gedwongen om naar huis te gaan.’ Omdat in deze (passieve) zinnen het onderwerp (de betogers) meervoudig is, moet de persoonsvorm (werden) ook in het meervoud staan. Vergelijk: ‘Anja aait de honden’ (de honden is lijdend voorwerp) – ‘De honden worden geaaid door Anja’ (de honden is onderwerp van de passieve zin).
Meer voorbeelden met sommeren:
- Zij sommeerden hen naar huis te gaan.
- Zij werden gesommeerd naar huis te gaan.
- De politie sommeerde hem naar buiten te komen.
- Hij werd gesommeerd naar buiten te komen.
Blij met deze uitleg?
Met een donatie van € 5 steun je Onze Taal. Bedankt!
