Op vakantie / met vakantie

Het is allebei juist.

Met vakantie gaan komt al ruim een eeuw in Nederlandse kranten voor (oudste treffer uit 1893); op vakantie gaan is vanaf de jaren veertig in kranten te vinden (oudste treffer uit 1946). In de jaren vijftig werd op vakantie voor het eerst in het woordenboek opgenomen: in de Koenen uit 1956. Van Dale volgde in 1976. Vroeger werd op vakantie weleens afgekeurd; het zou een contaminatie (verhaspeling) zijn van op reis en met vakantie of een voorbeeld zijn van typisch katholiek taalgebruik (dat kennelijk afkeuring verdiende). Op wordt vaker gecombineerd met een bestemming of bezigheid; denk bijvoorbeeld aan op cursus gaan en op zomerkamp zijn. Met vakantie is vermoedelijk een verkorting van met de vakantie, dat 'tijdens de vakantie' betekent, zoals in met de vakantie naar het ouderlijk huis gaan.

Betekenisverschil

Sommige mensen voelen een betekenisverschil tussen op vakantie gaan en met vakantie gaan. Wie zegt dat hij op vakantie gaat, bedoelt dat hij naar een vakantiebestemming vertrekt; wie zegt dat hij met vakantie gaat, kan ook thuis vakantie vieren. Bijvoorbeeld:

• Berend is op vakantie; het heeft dus geen zin om hem te vragen of hij vrijdag een uurtje wil komen.
• Berend is met vakantie, maar misschien wil hij vrijdag toch een uurtje komen.

Uit de woordenboeken blijkt overigens niets van dit betekenisonderscheid.