Wat is juist: de situatie in Haïti of de situatie op Haïti?

Haïti is een zogenoemde eilandstaat. Het grondgebied bestaat uit een groep eilanden en een deel van het eiland Hispaniola. Bij een land dat niet een heel eiland beslaat, wordt meestal het voorzetsel in gebruikt: in Haïti, in de Dominicaanse Republiek, in Ierland, in Oost-Timor (maar meestal: op Sint-Maarten, want zo noem je ook het hele eiland). Als een eilandstaat bestaat uit meerdere eilanden en niet dezelfde naam heeft als een van die afzonderlijke eilanden, is alleen in mogelijk: in Kaapverdië, in Japan, in Australië, in Kiribati, in Nieuw-Zeeland. Maar als de naam van de eilandstaat meervoudig is, wordt weer wél op gebruikt: op de Filipijnen, op de Seychellen.

In/op Cuba

Bij landen die genoemd zijn naar het (hoofd)eiland, zoals Cuba, is zowel in als op mogelijk. In Cuba betekent ‘in de staat Cuba’ en op Cuba betekent ‘op het eiland Cuba’. Zo kun je ook in of op IJsland wonen, op Hawaï of in (de staat) Hawaï, in of op Malta, in of op Aruba en in of op Madagaskar. Het gebruikelijkst is in de meeste gevallen het voorzetsel op.

Op Ameland

Als een eiland geen (hoofdonderdeel van een) staat of land is, is alleen het voorzetsel op mogelijk: op Ameland, op Man, op Tenerife.

In/op Urk

Bijzonder zijn voormalige eilanden binnen Nederland. Ze zijn nu gemeenten of streken en kunnen daarom het voorzetsel in krijgen, maar vaak ook nog steeds op. Voorbeelden zijn op/in Urk en op/in Wieringen.