Is het ‘Dat zijn mijn boeken’ of ‘Dat is mijn boeken’?

Dat het meervoud zijn hier goed is, is bijzonder. Meestal passen het onderwerp en het werkwoord in de zin (de persoonsvorm) zich namelijk aan elkaar aan. Dat betekent dat ze allebei óf in het enkelvoud óf in het meervoud staan. Een zin als ‘Dat veranderen de zaken’ zou daarom niet goed zijn. Bij het enkelvoudige onderwerp dat hoort een enkelvoudige persoonsvorm: ‘Dat verandert de zaken.’

In ‘Dat zijn mijn boeken’ is dat ook het onderwerp. Zijn is een koppelwerkwoord en mijn boeken is het naamwoordelijk deel van het gezegde. Een bijzonderheid van dit soort zinnen (met een naamwoordelijk gezegde en het onderwerp dat, dit of het) is dat de persoonsvorm zich aanpast aan het naamwoordelijk deel. Als het naamwoordelijk deel in het meervoud staat, is ook de persoonsvorm meervoudig.

In ‘Dat zijn mijn boeken’, ‘Het zijn mijn boeken’ en ‘Dit zijn mijn boeken’ is het meervoud zijn dus juist omdat dat/het/dit het onderwerp is en omdat het naamwoordelijk deel mijn boeken een meervoud is. Meer voorbeelden met deze constructie:

• Ken je Soumaya en Chantal? Dat zijn slimme meiden.
• Dit waren de belangrijkste onderwerpen.
• Wat zagen ze er mooi uit! Het leken wel fotomodellen.
• Dit worden de trends voor het komende seizoen.
• Dat bleken moeilijke vragen te zijn.

De verwijzing met het, dat of dit naar de-woorden komt ook in het enkelvoud veel voor: 

• Wie belde er? O, het was de buurvrouw.
• Ken jij Martin? Dat is een erg aardige jongen.
• Dit is de beste bakker van de stad.
• Dat was de koffie ...