Wat is juist: van gedachte wisselen of van gedachten wisselen?
Juist is van gedachten wisselen, met een n. Je bedoelt ermee dat je in een gesprek aan elkaar laat weten wat je denkt of wat je ergens van vindt. Het gaat dus om het wederzijds uitspreken van (meerdere) gedachten.
Wisselen betekent in van gedachten wisselen dat iemand zijn of haar gedachten uitspreekt, waarop de ander reageert met zijn of haar gedachten. Het gaat dus om het ‘om de beurt’ uiten van gedachten en denkbeelden, waarbij de deelnemers aan het gesprek (als het goed is) telkens naar elkaar luisteren.
In van gedachte wisselen (met het enkelvoud gedachte) doet wisselen te veel denken aan ‘omruilen’, zoals in van auto wisselen of met elkaar van kamer wisselen. Dan is bedoeld dat je van het een overgaat op het ander of dat je iets van elkaar overneemt. Die letterlijke betekenis ‘omwisselen’ of ‘ruilen’ is in van gedachten wisselen niet bedoeld.
Uitdrukkingen met gedachte: verouderd
Vroeger werd gedachte abstracter opgevat, namelijk als ‘de activiteit van het denken’ en ‘‘intern’ beraad, beraadslaging met jezelf’. Daardoor kwam ook het enkelvoud gedachte vaak voor in vaste uitdrukkingen, bijvoorbeeld diep in gedachte zijn of iets in je gedachte nemen. Gedachte kon ook ‘het geheel van je gedachten en meningen’ betekenen. Je kon dus vragen: ‘Wat is uw gedachte over deze kwestie?’ Daarnaast kwam gedachte voor in zinnen als ‘Ze zullen in eeuwige gedachte blijven’, waarin het ‘nagedachtenis, herinnering’ betekende. Al deze zinnen komen nu erg ouderwets over.
In zinnen als ‘Dat vind ik een rustgevende gedachte’ en ‘Ik speel met de gedachte om het roer om te gooien’ is het enkelvoud gedachte (‘idee, denkbeeld’) wél heel gebruikelijk.
Klik op het tabblad ‘Voorbeelden’ voor meer uitdrukkingen met gedachten.
Blij met deze uitleg?
Met een donatie van € 5 steun je Onze Taal. Bedankt!
Hieronder staan de meestvoorkomende uitdrukkingen met gedachten:
- diep in gedachten zijn (‘niet letten op wat om je heen gebeurt omdat je ergens aan denkt’)
- iets in gedachten hebben (‘iets van plan zijn’)
- we zijn in gedachten bij je (‘je bent niet bij ons in de buurt, maar we denken wel aan je (en wensen je het beste)’)
- iets in gedachten nemen (‘ergens over gaan nadenken’)
- je bent nooit uit onze gedachten (‘we denken de hele tijd aan je’)
- van gedachten veranderen (‘ergens anders over gaan denken’, ‘een andere beslissing nemen dan je eerst van plan was’)
- je in (je) gedachten verliezen (‘al je aandacht richten op de gedachten die je ergens over hebt’)
- in gedachten verzonken zijn (‘afwezig zijn omdat je zo hard nadenkt’)
- iets (goeds) in gedachten hebben (‘iets (goeds) van plan zijn’)
- zijn gedachten over iets laten gaan (‘over iets nadenken’)
- ergens haar/zijn gedachten over hebben (‘er het hare/zijne van denken’)
- gedachten zijn vrij! (‘je mag denken wat je wilt’)
- een cent voor je gedachten (‘waar zit je aan te denken?’)
- je gedachten bij elkaar houden (‘kalm en helder blijven denken’)
- je gedachten erbij houden (‘je aandacht ergens op richten’, ‘je niet laten afleiden door andere dingen’)
- er niet bij zijn met je gedachten (‘afwezig zijn’, ‘aan iets anders denken dan aan wat er nu gebeurt’)
- je gedachten over iets laten gaan (‘ergens over nadenken’)
- op twee gedachten hinken (‘besluiteloos zijn’, ‘niet consequent zijn’)
- iemand tot andere gedachten brengen (‘iemand ervan overtuigen dat die de zaken anders moet zien’)
Blij met deze uitleg?
Met een donatie van € 5 steun je Onze Taal. Bedankt!
