Klinkerbotsing

In re-integreren zijn re en in aparte lettergrepen. De e en de i ‘botsen’ op de lettergreepgrens: je moet ze op de een of andere manier uit elkaar houden om te voorkomen dat ze als de tweeklank ei worden gelezen. Daar zijn twee manieren voor: een streepje of een trema.

Het streepje wordt gebruikt bij samenstellingen en na voorvoegsels die veel weg hebben van gewone woorden, vaak afkomstig uit het Grieks of Latijn: rente-inkomsten, tele-informatie. Het trema wordt gebruikt bij andere voor- en achtervoegsels (in afleidingen dus) en in andere gevallen: beïnvloeden, weeïg, bedoeïenen.

Herkenbaar voorvoegsel of niet?

De officiële spelling hanteert de regel dat na voorvoegsels van Griekse of Latijnse afkomst (zoals anti-, co-, pre- en re-) bij klinkerbotsing een streepje komt als het voorvoegsel nog duidelijk herkenbaar is. Re-integreren is officieel juist omdat re- hier duidelijk herkend zou worden als ‘opnieuw’ (‘opnieuw integreren’).

Als re- niet duidelijk herkenbaar is als voorvoegsel, dan is het trema wél juist om klinkerbotsing te voorkomen. Een voorbeeld is reünie: met een trema, omdat je bij re- niet letterlijk aan ‘her-’, ‘opnieuw’ denkt.

Dit criterium is een beetje subjectief, want hoewel je officieel reïncarneren schrijft, zullen sommige mensen dit wel degelijk lezen als ‘opnieuw incarneren’. En andersom denken velen bij re-integreren helemaal niet aan ‘opnieuw’. Vandaar dat ook de schrijfwijze reïntegreren nog veel voorkomt. Deze spelling was tot 2005 officieel juist en is wat ons betreft nog steeds een goed te verdedigen alternatief.

Klik voor meer voorbeelden van woorden met re- op het tabblad ‘Voorbeelden’.

Blij met deze uitleg?

Met een donatie van € 2 steun je Onze Taal. Bedankt!

Geen klinkerbotsing

Bij woorden zonder klinkerbotsing kun je re- ongeacht de al dan niet letterlijke betekenis direct aan de rest van het woord vast schrijven: refereren, reducerenresocialiseren, relanceren, enz.

Als het voorvoegsel nog duidelijk herkenbaar is in de betekenis ‘opnieuw’, mag je ervoor kiezen om een streepje toe te voegen voor de duidelijkheid: re-lanceren, re-nationalisatie, re-taxatie, re-ruptuur, enz.

Hieronder staan voorbeelden van woorden met re- en klinkerbotsing. Links staat de officiële spelling en rechts de niet-officiële alternatieven, die geregeld voorkomen.

officieel veelvoorkomend alternatief
arbeidsre-integratie arbeidsreïntegratie
re-educatie reëducatie    
re-engageren - re-engageerde - gere-engageerd reëngageren - reëngageerde - gereëngageerd
re-engagement reëngagement
reïmponeren - reïmponeerde - gereïmponeerd -
re-importeren reïmporteren
reïncarnatie -
reïncarneren -
re-infectie reïnfectie
re-installeren reïnstalleren
re-integrant reïntegrant
re-integratie reïntegratie
re-integratiebegeleiding reïntegratiebegeleiding
re-integreren - re-integreerde - gere-integreerd reïntegreren - reïntegreerde - gereïntegreerd
re-interpretatie reïnterpretatie
re-interpreteren - re-interpreteerde - gere-interpreteerd reïnterpreteren - reïnterpreteerde - gereïnterpreteerd
re-iteratie reïteratie
re-iteratief reïteratief
re-unificatie reünificatie