Mag ik in de zin ‘Ik weet niet of ik moet vertrekken of of ik het haar moet uitleggen’ het derde of schrappen?

Nee, dat kan niet zomaar. Twee keer of na elkaar is niet zo mooi, maar één van de twee schrappen is grammaticaal niet correct: in ‘Ik weet niet of ik moet vertrekken of ik het haar moet uitleggen’ ontbreekt een voegwoord.

Of of kan hier wel worden vervangen door of dat: ‘Ik weet niet of ik moet vertrekken of dat ik het haar moet uitleggen.’

Hoe zit deze zin in elkaar?

Ik weet niet is de hoofdzin. Daarna volgen twee bijzinnen die beginnen met het onderschikkende voegwoord of: of ik moet vertrekken en of ik het haar moet uitleggen. Die twee mogelijkheden worden naast elkaar gezet met het nevenschikkende voegwoord of: vertrekken of uitleggen.

De herhaling van of bij zo’n nevenschikking van twee of-bijzinnen kan worden vermeden. Het tweede voegwoord of wordt dan vervangen door dat: ‘Ik weet niet of ik moet vertrekken of dat ik het haar moet uitleggen.’ Een andere oplossing is of ik in de tweede bijzin weglaten (‘samentrekken’): ‘Ik weet niet of ik moet vertrekken of het haar moet uitleggen.’