Wat is goed: kosten/batenanalyse, kosten-batenanalyse of nog iets anders?

Kosten-batenanalyse is juist. Kosten en baten zijn hier gelijkwaardig: het gaat om een analyse van kosten én baten. Tussen zulke gelijkwaardige delen moet een streepje staan. Een extra streepje invoegen mag ook: kosten-baten-analyse.

De samenstelling kosten-batenanalyse betekent ‘analyse waarbij je de kosten en baten met elkaar vergelijkt’. Je berekent dus wat iets kost en bekijkt of dat opweegt tegen de opbrengsten of positieve effecten die je wilt bereiken. Kosten en baten staan in deze samenstelling gelijkwaardig naast elkaar. Dat druk je uit door er een streepje tussen te zetten. Hetzelfde verplichte streepje zit in bijvoorbeeld woon-werkverkeer (‘verkeer tussen wonen en werken’) en appel-perenstroop (‘stroop gemaakt van appels en peren’).

Als je kosten-batenanalyse vergelijkt met bijvoorbeeld zwemwateranalyse, zie je een verschil. In deze laatste samenstelling bepaalt het eerste deel het tweede deel nader: zwemwater is een soort water, en samen bepalen deze delen het derde deel weer nader: een zwemwateranalyse is een bepaalde analyse. De delen zijn dus juist níét gelijkwaardig: het linkerdeel specifeert het deel dat erachter staat. Daarom schrijf je zwemwateranalyse helemaal aan elkaar.

Op zichzelf is kosten-/batenanalyse ook een mogelijke spelling. De schuine streep betekent ‘of’. Met een kosten-/batenanalyse zou dan een ‘kosten- óf batenanalyse’ bedoeld kunnen zijn. Kosten-batenanalyse is echter een vast begrip in de betekenis ‘analyse van (te verwachten) kosten en opbrengsten’.

Extra streepje?

Je kunt na de gelijkwaardige delen voor de leesbaarheid nog een extra streepje zetten: kosten-baten-analyse, woon-werk-verkeer, enz. zijn ook goed. Doe dit alleen als je denkt dat je lezers de samenstelling anders moeilijk doorzien. Meestal is het niet nodig en is alleen het verplichte streepje genoeg.

Kop-hals-rompboerderij

In bijvoorbeeld hink-stap-sprongparcours en kop-hals-rompboerderij staan zelfs drie gelijkwaardige delen. Daarom moeten er twee streepjes staan. Je kunt ook hier een extra streepje voor de duidelijkheid plaatsen: hink-stap-sprong-parcours en kop-hals-romp-boerderij zijn ook goed.

Klik op het tabblad ‘Voorbeelden’ voor tientallen voorbeelden van dit soort samenstellingen.

Blij met deze uitleg?

Met een donatie van € 5 steun je Onze Taal. Bedankt!

Lees ook
Taaladvies.net: Man/vrouw-verhouding / man-vrouwverhouding

Toch nog een vraag?

Onze taaladviseurs staan elke werkdag voor je klaar.

Stel hier je vraag

Hieronder staan meer voorbeelden van samenstellingen met gelijkwaardige delen. Tussen die gelijkwaardige delen is het streepje verplicht. Een extra streepje voor de duidelijkheid toevoegen mag ook.

aan-uitknop
aan-uitschakelaar
aardbei-banaansorbet
appel-bessensiroop
appel-citroenvlaai
appel-kaneelijs
appel-notentaart
appel-perenstroop
arbeid-rustverhouding
aso-tso-bso-school (laatste streepje is nu verplicht na de afkorting bso)
baas-knechtverhouding
bachelor-masterstructuur
blauwekaas-peersalade
bloed-hersenbarrière (‘barrière die de hersenen afschermt voor stoffen in de bloedbaan’)
bloemen-kruidenmengsel
bonus-malusregeling
brandstof-luchtverhouding
broer-zusverhouding
client-serversysteem
dag-nachtritme
douche-toiletcombinatie
draai-kiepraam
fly-drivepakket
gebruikersnaam-wachtwoordcombinatie
glucose-waterverhouding
gras-bladerenmengsel
gras-klaverweide
gras-rodeklavermengsel
haat-liefdeverhouding
ham-kaaspannenkoek
hand-oogcoördinatie
havo-vwo-school (laatste streepje is nu verplicht na de afkorting vwo)
hink-stap-sprongbaan
honing-mosterddressing
hoofd-halsgebied
hoog-laagbed
hoog-laagconstructie
in-uitmodel
keel-neus-oorarts
kerk-staatverhouding
kip-eikwestie (kip-of-eikwestie kan ook)
klank-tekenkoppeling
klaver-grasmengsel
klei-humuscomplex
koel-vriescombinatie
koel-vriesinstallatie
koel-vriestrailer
koers-winstverhouding
koolstof-stikstofverhouding
koper-zilverionisatie
kop-hals-rompboerderij
kosten-batenafweging
kosten-batenplaatje
kosten-opbrengstverhouding
krenten-rozijnenbrood
leef-zorgcomplex
leef-zorgplan
leer-werktraject
lengte-breedtepositie
lengte-breedteratio
lengte-breedteverhouding
lengte-hoogteverhouding
loon-prijsspiraal
lucht-luchtwarmtepomp
lucht-waterwarmtepomp
maag-darmkanaal
man-vrouwverhouding
moeder-dochterdag
moeder-dochterrelatie
moeder-dochteruitje
moeder-kindrelatie
moeder-zoonband
moeder-zoondag
moeder-zoonrelatie
neus-keel-oorarts
noten-rozijnenbrood
olie-watermengsel
oog-handcoördinatie
oorzaak-gevolgrelatie
oost-westverbinding
open-dichtverhouding
ouder-kindinteractie
ouder-kindrelatie
prijs-kwaliteitverhouding
prijs-loonspiraal
prijs-prestatieverhouding
product-marktcombinatie
proteïne-vetverhouding
redactie-advertentieverhouding
risico-rendementafweging
risico-rendementprofiel
risico-rendementverhouding
romp-zijondersteuning
rozijnen-notenbrood
ruimte-tijdcontinuüm
signaal-ruisverhouding
slaap-waakritme
speel-leeromgeving
spier-vetverhouding
spreek-luisterverbinding
start-stopsysteem
sterkte-zwakteanalyse
stikstof-fosfaatverhouding
stop-startsysteem
taille-heupverhouding
tijd-ruimtegeografie
tomaten-groentesap
tomaten-groentesoep
tomaten-rodewijnsaus
tomaten-wittewijnsaus
trek-duwcombinatie
vader-dochterdag
vader-dochterdans
vader-dochterrelatie
vader-kindrelatie
vader-zoonactiviteit
vader-zoonmoment
vader-zoondag
vader-zoonverhouding
vader-zoonweekend
verrichtingen-beloningverhouding
vmbo-havo-vwo-school (laatste streepje is nu verplicht na de afkorting vwo)
vis-wittewijnsaus
voor-nafoto
voor-naoptie
vraag-antwoordstructuur
warm-koudbuffet
was-droogcombinatie
was-wordtlijst
welles-nietesdiscussie
werk-privébalans
win-winscenario
win-winsituatie
woon-leefgemeenschap
woon-leefkeuken
woon-leefruimte
woon-werkverkeer
woon-zorgabonnement
woon-zorgbegeleider
woon-zorgcentrum
woon-zorgcomplex
woon-zorgconcept
yin-yangprincipe
yoghurt-limoenmengsel
zak-slaagregeling
zit-slaapbank
zit-slaapkamer
zoeteaardappel-spruitjesstamppot
zuur-zoetevenwicht
zwart-witdenken
zwart-witfoto