Wat is het best: ‘Ik vind dat Marga verwend is’ of ‘Ik vind dat Marga is verwend’?

In de zin ‘Ik vind dat Marga is verwend / verwend is’ is ik vind de hoofdzin en dat Marga is verwend / verwend is een bijzin. Als een bijzin een werkwoordelijk gezegde bevat, in dit geval een persoonsvorm en een voltooid deelwoord, is de volgorde van die persoonsvorm en dat voltooid deelwoord vrij. De volgende zinnen zijn dus allemaal goed:

• Ik vraag me af of ik het licht heb uitgedaan.
• Ik vraag me af of ik het licht uitgedaan heb.
• Ze vertelde dat Jo nooit had geskied.
• Ze vertelde dat Jo nooit geskied had.
• Ik hoorde dat je als enige bent gebleven,
• Ik hoorde dat je als enige gebleven bent.

Anders ligt dit bij de volgende zinnen:

• Ik geloof dat ik ongedeerd ben.
• Ik geloof dat ik ben ongedeerd. (geen goede zin)

De laatste zin is niet goed. Ongedeerd ben is namelijk geen werkwoordelijk, maar een naamwoordelijk gezegde (met ben als koppelwerkwoord en ongedeerd als naamwoordelijk deel). In dit geval is er maar één volgorde mogelijk: ongedeerd ben.

Verwend is / is verwend

De volgende zinnen zijn beide goed:

• Ik vind dat Marga verwend is: ze kreeg ijs én patat.
• Ik vind dat Marga is verwend: ze kreeg ijs én patat.

In zin deze zinnen staat een werkwoordelijk gezegde. Is is het hulpwerkwoord van tijd. Verwend is het voltooid deelwoord. Zowel verwend is als is verwend is daarom goed. Het gezegde drukt hier een actie uit (namelijk die van het verwennen): iemand heeft Marga verwend. Maar vergelijk:

• Ik vind dat Marga verwend is: ze is nergens tevreden mee.
• Ik vind dat Marga is verwend: ze is nergens tevreden mee. (geen goede zin)

Nu is de laatste zin niet juist. Is is hier koppelwerkwoord en verwend is het naamwoordelijk deel. Verwend is hier geen werkwoordsvorm maar een bijvoeglijk naamwoord. (Als je het door een ander bijvoeglijk naamwoord vervangt, zoals veeleisend of knorrig, is het verschil goed te zien.) In dit geval drukt het gezegde een toestand uit (‘het verwend zijn’).

Kies bij twijfel dus voor ‘Ik vind dat Marga verwend is’, want die volgorde is in alle gevallen goed.