Wat is juist: HEMA of Hema?
De winkelketen zelf schrijft HEMA, maar je mag ook Hema schrijven.
Afkortingen van namen
Afkortingen van namen schrijf je in het Nederlands meestal met meerdere hoofdletters. In de voluit geschreven naam zitten immers ook hoofdletters. Bijvoorbeeld: VVD (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie), PSV (Philips Sport Vereniging), VRT (Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie), N-VA (Nieuw-Vlaamse Alliantie).
Volgens de officiële spellingregels krijgen afkortingen van namen maar één hoofdletter als ze:
- uit vier of meer letters bestaan;
- worden uitgesproken als ‘gewoon woord’, en niet letter voor letter.
Volgens deze regels zou je dus eigenlijk moeten schrijven: Hema, Unicef, Avrotros, ABN Amro. Je spreekt Hema namelijk uit als ‘hee-maa’ (en niet als ‘haa-ee-em-aa’) en Unicef als ‘uu-nie-sef’ (en niet als ‘uu-en-ie-cee-ee-ef’).
Donorprincipe: volg de naamgever
Maar er bestaat ook een principe dat soms de spellingregels buitenspel zet: het donorprincipe. Dat principe houdt in dat je namen (van mensen, organisaties, producten, enz.) in principe spelt zoals de bedenker, oprichter of eigenaar die bedacht heeft. Daardoor zie je vaak namen die afwijken van de gangbare spellingregels voor hoofdletters: ABN AMRO, a.s.r., AVROTROS, cd&v, eBay, HEMA, StuBru, UNICEF.
Ter vergelijking: als iemand Sarah heet, zul je haar naam niet zomaar als Sara schrijven. Dat geldt ook voor namen van bedrijven. Je kunt er dus gerust voor kiezen de schrijfwijze te volgen die de organisatie zelf aanhoudt, ook al ligt die niet voor de hand als je naar de regels kijkt.
Kleine letters: rustiger tekstbeeld
Het is zeker niet verplicht om het donorprincipe te respecteren. Bij namen van bedrijven en organisaties, en zeker bij afkortingen daarvan, wordt er soms wél voor gekozen een andere spelling te gebruiken dan de naamgever.
Een overdaad aan hoofdletters kan een onrustig tekstbeeld opleveren: het leest wat onprettig. Daarom komen namen zoals HEMA en UNICEF vaak met maar één hoofdletter voor: Hema en Unicef. Dat is niet fout.
Het aanhouden van een eigen redactionele voorkeur bóven het donorprincipe heeft bovendien als voordeel dat er één lijn is in de spellingwijze van alle namen.
Blij met deze uitleg?
Met een donatie van € 5 steun je Onze Taal. Bedankt!
volgens naamgever |
volgens spellingregels (ook juist) |
ABN AMRO |
ABN Amro |
AVRO |
Avro |
DUPLO |
Duplo |
FEBO |
Febo |
HEMA |
Hema |
IKEA |
Ikea |
KING Pepermunt |
King Pepermunt |
SPAR |
Spar |
TROS |
Tros |
UNICEF |
Unicef |
VARA |
Vara |
Schrijfwijze achterhalen
Met name bij bedrijfs- en merknamen is het nogal eens lastig te achterhalen waar de naamgever zelf de voorkeur aan geeft. De website van een bedrijf zelf, Wikipedia of de Kamer van Koophandel kan houvast geven, maar dit soort bronnen spreken elkaar soms ook tegen.
Bovendien wisselen bedrijven nogal eens van huisstijl. Zo schrijft de HEMA dat het bedrijf begin jaren vijftig overstapt “van HEMA geschreven in allemaal hoofdletters, naar alleen de letter H in hoofdletter (Hema). Maar in 1956 komt men hier toch weer op terug: HEMA wordt weer geschreven in allemaal hoofdletters. Tot op de dag van vandaag blijft dat zo.” Dat heeft overigens vooral betrekking op het logo.
Bedrijfslogo’s kunnen sowieso vaak extra verwarring scheppen. Zo wordt duplo in het eigen logo met kleine letters geschreven, terwijl in de geschreven huisstijl DUPLO met hoofdletters voorkomt.