‘De gordijnen waren hetzelfde/dezelfde als die van tien jaar geleden’: wat is juist?

Dezelfde heeft hier de voorkeur. Het gaat om dezelfde (concrete) gordijnen als vorig jaar; er is niet alleen maar bedoeld dat ze er bijvoorbeeld hetzelfde uitzagen als tien jaar geleden.

Het aanwijzend voornaamwoord dezelfde verwijst naar het zelfstandig naamwoord gordijnen: ‘De gordijnen waren nog dezelfde (gordijnen) als die van tien jaar geleden.’

Er zijn ook zinnen waarin hetzelfde juist is, zoals: ‘De gordijnen zijn nog hetzelfde als tien jaar geleden: ze zijn helemaal niet verkleurd.’ Hier is bedoeld dat de gordijnen er nog hetzelfde uitzien als tien jaar geleden. Dan is dezelfde niet mogelijk. Hetzelfde fungeert hier als bijwoord; het is te vervangen door ‘gelijk, eender’.

Meer voorbeelden waarin hetzelfde juist is:

Funkrock, latin rock, glamrock: het klinkt voor mij allemaal hetzelfde.
Het hotel zag er niet bepaald hetzelfde uit als op de plaatjes in de reisgids.
Ons e-mailadres en telefoonnummer blijven hetzelfde.

In sommige zinnen is zowel dezelfde als hetzelfde te verdedigen:

De gedachte achter vernieuwingen is altijd dezelfde: ‘het kan vast beter’. (er zit altijd dezelfde gedachte achter)
De gedachte achter vernieuwingen is altijd hetzelfde: ‘het kan vast beter’. (de gedachte is altijd gelijk)
Na een rondreis door Afrika ben je niet meer dezelfde. (ben je niet meer dezelfde persoon)
Na een rondreis door Afrika ben je niet meer hetzelfde. (ben je anders; is je karakter veranderd)