Is dagdagelijks een goed synoniem van dagelijks?

Dagdagelijks is volgens de hedendaagse woordenboeken een synoniem van dagelijks. Het komt in België veel vaker voor dan in in Nederland. Niet iedereen is ervan gecharmeerd: veel mensen vinden dagdagelijks overdreven nadrukkelijk of gezocht, met dat extra dag aan het begin.

Dagdagelijks en dagelijks hebben vaak de betekenis ‘elke dag’, ‘dag in, dag uit’. Een paar voorbeelden:

Wij zetten ons dagdagelijks in voor onze klanten.
Wij zetten ons dagelijks in voor onze klanten.
Hier leer je de vaardigheden die je later dagdagelijks gaat toepassen.
Hier leer je de vaardigheden die je later dagelijks gaat toepassen.

Iets wat ‘dagelijks’ of ‘elke dag’ gebeurt, is natuurlijk al snel gewoon. Daardoor kunnen dagelijks en dagdagelijks ook ‘alledaags’, ‘gewoon’, ‘routine’ betekenen.

Haar columns over haar dagdagelijkse beslommeringen zijn erg populair.
Haar columns over haar dagelijkse beslommeringen zijn erg populair.
Vrijwilligers helpen mensen bij dagdagelijkse taken als boodschappen doen en koken.
Vrijwilligers helpen mensen bij dagelijkse taken als boodschappen doen en koken.
Ze houdt wel van die dagdagelijkse sleur.
Ze houdt wel van die dagelijkse sleur.

Tagtäglich

Dagdagelijks is een leenvertaling van het Duitse tagtäglich. Mogelijk vinden degenen die het een lelijk woord vinden, het dus vooral een luie vertaling uit het Duits. Het Duits kent trouwens ook täglich (‘dagelijks, per dag’). In tagtäglich zorgt de herhaling van Tag ervoor dat de betekenis versterkt wordt tot élke dag. Deze herhaling noem je ‘reduplicatie’. Het Duits kent ook wortwörtlich, een versterking van wörtlich.

Het gebruik van dagdagelijks is niet iets van de laatste jaren: het woord stond al in 1995 in de officiële spellinglijst van het Nederlands. Dat maakt het overigens nog niet automatisch tot een woord dat iedereen ‘correct’ vindt, want er staan wel meer woorden in de officiële woordenlijst die veel mensen niet tot de standaardtaal rekenen. Een berucht voorbeeld is overnieuw.

Dagdagelijks leidt al geruime tijd tot ergernis – vooral in België, waar het woord veel vaker voorkomt dan in Nederland. De Belgische taaladviseurs van Team Taaladvies zijn er niet zeker van of het tot de standaardtaal in België gerekend kan worden.

Zowel in 2013 als in 2014 werd het woord genomineerd in de ‘Weg met dat woord!’-verkiezing van het Instituut voor de Nederlandse Taal.