Is het wordt of worden in ‘Daaronder wordt/worden alle brieven uit januari verstaan’?

De persoonsvorm past zich over het algemeen in getal aan het onderwerp aan: bij een meervoudig onderwerp hoort een meervoudige persoonsvorm, bij een enkelvoudig onderwerp een enkelvoudige persoonsvorm. Het onderwerp in deze zin is alle brieven uit januari. Het kernwoord hierin is brieven, een meervoud; daarbij past dus de meervoudige persoonsvorm worden.

Toch klinken zinnen zoals die hieronder ook niet verkeerd, vooral als je verstaan of bedoeld naar voren haalt en voor alle een wat langere rust leest:

• Onder ‘documenten’ wordt verstaan: alle brieven uit januari.
• Met ‘documenten’ wordt bedoeld: alle brieven uit januari.

Hoe komt dit? Een meervoudig onderwerp kan soms geïnterpreteerd worden als een eenheid; in dat geval mag het gecombineerd worden met een enkelvoudige persoonsvorm. De Algemene Nederlandse Spraakkunst (ANS, 1997) geeft daarvan onder andere de volgende voorbeelden:

• Duizend boeken lijkt me niet veel voor een bibliotheek.
• Drie glazen bier betekent/betekenen niets voor hem.
• Ik wist niet dat zestig seconden zo lang konden/kon duren!

In deze zinnen worden duizend boeken, drie glazen bier en zestig seconden respectievelijk opgevat als ‘dat aantal (of: die verzameling)’, ‘die hoeveelheid’ en ‘dat tijdsbestek’. Iets dergelijks is het geval in de zinnen over de brieven. Je kunt het onderwerp in gedachten gemakkelijk aanvullen met het (enkelvoudige) begrip ‘de betekenis’, en dan is de enkelvoudige persoonsvorm wordt correct:

1. Onder ‘documenten’ wordt (de betekenis) ‘alle brieven uit januari’ verstaan.
2. Met ‘documenten’ wordt (de betekenis) ‘alle brieven uit januari’ bedoeld.