Wat is de juiste meervoudsvorm van café: cafés, café’s of cafees? En is de verkleinvorm cafétje, café’tje of cafeetje?

Cafés

In woorden die eindigen op een e met een accent aigu is geen apostrof nodig in het meervoud: cafés is dus goed, net als coupés, canapés, soufflés en comités. Het accent aigu op de e zorgt ervoor dat deze meervouden goed worden uitgesproken: met een lange e-klank.

Bij meervouden als schema’s, acne’s, Mini’s, auto’s, accu’s en baby’s is er wél een apostrof nodig. In deze woorden geven de a, e, i, o, u en y in hun eentje een lange klank weer. Ook in aloë’s is een apostrof na de ë verplicht. De apostrof geeft aan dat de klinker ook in het meervoud lang moet worden uitgesproken. In woorden die op meer klinkers eindigen, zoals abonnees, bureaus, displays, taboes, milieus en etuis, is de apostrof voor de meervouds-s weer niet nodig.

Cafeetje

Bij de verkleinvorm van woorden die op é eindigen, vervalt het accent en wordt de e verdubbeld: het is cafeetje, canapeetje, comiteetje, coupeetje en souffleetje. Ook schemaatje, autootje en accuutje zijn juist. De verkleinvorm van aloë is aloëetje.

Cafeetje is met het achtervoegsel -tje afgeleid van café. Omdat het een afleiding is, hebben spellingberegelaars ervoor gekozen de é in cafeetje te vernederlandsen tot ee. Het meervoud cafés is geen afleiding, maar een geval van verbuiging (flexie). Vermoedelijk koos men er daarom voor het grondwoord intact te laten.  

Als cafeetje aan het einde van de regel wordt afgebroken, keert de e met accent aigu terug: café-tje.

Skietje en baby’tje

Als een woord op een i eindigt, wordt dat in de verkleinvorm ie: Mini - Minietje, ski - skietje. Woorden op een enkele y krijgen ook in de verkleinvorm een apostrof: baby - baby’tje. Daarnaast is het display - displaytje. Nu staat er een a voor de y, en daarom is de apostrof niet nodig.

Dinertje

Over Franse woorden als diner en foyer gaat het op een andere pagina.