Wat is juist: het hachelijke avontuur of het hachelijk avontuur?
Het is allebei juist. In het hachelijke avontuur krijgt hachelijk volgens de ‘gewone’ regels een buigings-e. Het hachelijk avontuur is een uitzondering: de buigings-e wordt weggelaten. Dat kan in dit geval ook.
Volgens de basisregel voor het schrijven van een -e ligt het hachelijke avontuur het meest voor de hand. In bijvoorbeeld het mooie avontuur en het spannende avontuur staat immers (bij voorkeur) ook een -e. De basisregel is namelijk: na het bepaald lidwoord het krijgt het bijvoeglijk naamwoord een buigings-e. Als je het onbepaald lidwoord een gebruikt, blijft de buigings-e altijd weg: een hachelijk avontuur, een mooi avontuur, een spannend avontuur.
Een eigenaardigheid van het-woorden is dat je de buigings-e soms óók kunt weglaten als je het bepaald lidwoord het gebruikt. Dat gebeurt het vaakst als het bijvoeglijk naamwoord op -lijk, -ig of -isch eindigt. Het is moeilijk onder woorden te brengen waarom dat gebeurt. Het is meestal een kwestie van persoonlijke smaak: voor sommigen klinkt het hachelijk avontuur mooier en spannender dan het hachelijke avontuur. De buigings-e is bovendien vaak de derde opeenvolgende onbeklemtoonde lettergreep – dan is de neiging om die e weg te laten extra groot.
Andere voorbeelden waarbij de buigings-e van het bijvoeglijk naamwoord kan wegblijven vóór een het-woord, ook als het bepaalde lidwoord het (of dat, dit, mijn, haar, zijn, ons, jullie, hun) ervoor staat:
- het onvermijdelijk gevolg
- het belachelijk voorstel
- het bestuurlijk overleg
- het dagelijks leven
- het dagelijks taalgebruik
- het niet onverdienstelijk debuut
- het feitelijk gebruik
- het feitelijk loon
- het landelijk gemiddelde
- ons genoeglijk samenzijn
- zijn onappetijtelijk smoelwerk
- het gelukkig toeval
- dat gezellig cafeetje
- dat aardig jongetje
- dat ongeduldig persoontje
- het parmantig kereltje
- hun verdienstelijk werk
- ons eigenaardig kikkerlandje
- haar afstandelijk voorkomen
In het meervoud is de buigings-e juist, of het lidwoord er nu bij staat of niet: (de) hachelijke avonturen, (de) belachelijke voorstellen.
Blij met deze uitleg?
Met een donatie van € 5 steun je Onze Taal. Bedankt!