Page 8 - OnzeTaal_okt2020_HR

“Voor mij is hen

heel gewoon”

De soepele introductie van een genderneutraal
voornaamwoord in Zweden

In Zweden is het voornaamwoord hen gaat het vrijwel altijd om zelfstandige naamwoorden
ingevoerd als neutraal alternatief voor (denk bijvoorbeeld aan hoestschaamte), bijvoeglijke
naamwoorden (coronaproof) of werkwoorden (anderhalve-
hij en zij. Waarom? En is die kunst- meteren). Die woordsoorten zijn open klassen: ze zijn
matige taalverandering geslaagd? eindeloos uit te breiden. Voornaamwoorden daarentegen
vormen een gesloten veste: ze zijn beperkt in aantal en
wars van nieuwelingen.
Het Zweedse novum vormt daarop een uitzondering.
JAN ERIK GREZEL Waarom is het ingevoerd? Wie gebruikt het en wat doen
Illustratie: Olivier Heiligers de media? En is deze kunstmatige taalverandering een
succes?
ONZE TAAL 2020 — 10 B persoonlijk voornaamwoord gebruikt dat het PLEK
ij de wereldkampioenschappen ‘gender-
Hen is niet alleen bedacht om uitkomst te bieden als
neutraliteit’ zou Zweden hoge ogen gooien. In
je niet weet of je naar een man of een vrouw verwijst.
het Zweeds wordt sinds enkele jaren een nieuw
Steeds vaker is de keuze tussen hij en zij ongewenst. Een
geslacht in het midden laat: hen. Het kan han (‘hij’) of
groeiende groep mensen kan of wil zich niet identifice-
hon (‘zij’) vervangen, dus de derde persoon enkelvoud.
twee geslachtscategorieën (m/v) af. Met hen houd je
De officiële introductie van hen is een bewuste ingreep

‘tussenidentiteiten’ binnen de taalgemeenschap. Om
van de overheid. Daarom is hen geen gewoon neologisme. ren als man of vrouw. Zij wijzen het binaire systeem met
Nieuwe woorden ontstaan doorgaans spontaan op de gol- het met een populair begrip te zeggen: hen zorgt voor
8 ven van maatschappelijke veranderingen. Bovendien ‘inclusiviteit’.