Page 27 - OnzeTaal_okt2020_HR
P. 27

DICHTPLAATSEN  INGMAR HEYTZE

            Dichter Ingmar Heytze over stijlfiguren, of ‘dichtplaatsen’, zoals hij ze ook wel noemt.



            De stellige wijs






                   e dichter is in zijn diepste wezen een twijfelaar,   verkeerde dingen en de lezer haakt af, mede omdat hij
                   anders was hij wel scherpschutter geworden.   niks terug kan zeggen. Als Herman Gorter dicht: “… je
            D Dat neemt niet weg dat hij verrassend stellig   bent / nu toch wat je eenmaal bent”, is het voor de
            kan zijn in zijn gedichten. Definities, vaststellingen,   droogstoppels onder ons wel erg verleidelijk om te den-
            conclusies, je struikelt erover. Mark Boog schrijft in het   ken: zo lust ik er nog wel een, zeg dan gewoon maar
            gedicht ‘Replay value’:                          niks.
                                                                De stellige wijs is op zijn best wanneer de dichter op
               Dus zo is het. Morgen is alles anders, natuurlijk.   sobere wijze dingen vaststelt die je liever niet geweten
               Kijk: er waren gevoelens in het spel,         had, maar waarvan je bij eerste lezing al voelt dat je er
               en ambities, en drempels. Ooit zul je het     niet omheen kunt. Mattijs Deraedt is hofleverancier van
               begrijpen. De foto’s zijn mooier dan ik dacht.   zulke zinnen in zijn debuut De schaduw van wat zo graag
                                                             in de zon was blijven staan:
            Of neem de concluderende zin in deze strofe uit het
            gedicht ‘Echtpaar in de trein’ van Willem Wilmink:  Nu nog kan het me overvallen
                                                               op een zomernamiddag in de wagen,
               Zo is de huwelijkse staat:                      gitaar op de achterbank,
               de vrouw ziet wat gebeuren gaat,                hoewel ik eigenlijk beter weet.
               terwijl de man die naast haar leeft
               slechts merkt wat zijn beslag al heeft.         Er zijn geen miljoenen jaren
                                                               van uitgestrekt niets na je laatste adem.
            De stellige wijs, die vanzelf iets mannelijks heeft, heeft
            prettige kanten voor de lezer. Een stellige dichtregel is   Er is alleen de schaduw van wat
            in elk geval een duidelijke dichtregel. De nadelen van   zo graag in de zon was blijven staan.
            deze dichtplaats zijn ook evident: wees stellig over de


                                                                                  (advertentie)

            Contributie
            Onze Taal 2021


            Voor lidmaatschappen die in 2021 beginnen of ver-
            lengd worden, zijn de tarieven als volgt vastgesteld:  Een vrolijke weekagenda voor actieve mensen die trots zijn
                                                                 op hun grootouderschap. Met praktische informatie en leuke
            •  Nederland, België, Suriname, Aruba,              suggesties, weetjes, activiteiten, lees-, natuur- en knutseltips
              Curaçao en Sint-Maarten          € 47,50           om samen met de (klein)kinderen te genieten van het leven.
            •  Overige landen                  € 67,–                      Bestel nu via

            •  Studenten, scholieren, CJP-leden en                   leuksteagenda.nl
              houders van een gemeentelijke kortingspas:
              50% van het reguliere tarief                              Gratis verzending

            •  Collectief abonnement:
              - basisabonnement                € 67,–                 Januari
                                                                                    15,-
                                                                      Januari
                                                                                  WEEK 1 | 2022
              - elk volgend abonnement         € 28,50                            WEEK 1 | 2022      WEEK 1 | 2022
                                                                     3 MAANDAG                         VRIJDAG 7
                                                                     3
                                                                      MAANDAG
            U ontvangt uw lidmaatschapsfactuur in de maand
            waarin uw lidmaatschap verlengd wordt. Onze Taal         4 4 DINSDAG                      ZATERDAG 8
                                                                      DINSDAG
            hanteert een opzegtermijn van twee maanden.                                                           ONZE TAAL 2020  —  10
            Het volledige tarievenoverzicht vindt u op
                                                                      WOENSDAG
                                                                     5 5 WOENSDAG                      ZONDAG 9
            www.onzetaal.nl/lidmaatschap.
                                                                                   DRIEKONINGEN
                                                                      DONDERDAG
                                                                     6 6 DONDERDAG  DRIEKONINGEN
                                                                                         W Wat zegt een haan?at zegt een haan?
                                                                                         W Wat voor geluid maakt een kraaiende haan? at voor geluid maakt een kraaiende haan?   en wat blijkt? Geen enkel woord lijkt op het gekraai
                                                                                         Kukeleku, toch? Maar is dat wel zo? Een Duitser
                                                                                         Kukeleku, toch? Maar is dat wel zo? Een Duitser   van een echte haan want dat is voor mensen veel te
                                                                                         die een haan nadoet, zegt ‘kikeriki’, een Fransman
                                                                                         die een haan nadoet, zegt ‘kikeriki’, een Fransman   moeilijk om na te doen. Daarom zeggen wij ‘kukeleku’.
                                                                                         ‘cocorico’ en een Engelsman ‘cock-a-doodle-doo’. En
                                                                                         ‘cocorico’ en een Engelsman ‘cock-a-doodle-doo’. En   In ‘Waarom een zeemeermin geen zeemeerman heet’
                                                                                         als je het een IJslander vraagt, zegt hij ‘gaggalagó’.
                                                                                         als je het een IJslander vraagt, zegt hij ‘gaggalagó’.   vind je 50 verhalen over alledaagse woorden. Voor
                                                                                         Wetenschappers hebben al die woorden onderzocht,
                                                                                         Wetenschappers hebben al die woorden onderzocht,   kinderen van 8 tot 12 jaar.  onzetaal.nl
                                                                                                                27
                                                                                         © Medialijn | 0314 76 37 35 | www.medialijn.nl
                                                      Leukste opa en oma agenda 85x133.indd   1            01-09-20   10:50
   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32