Page 26 - OnzeTaal_okt2020_HR
P. 26

TAALTOESTANDEN  MARC VAN OOSTENDORP

            De achtergronden bij het taalnieuws.



            De strijd om de emoji’s







                   e dag nadert dat er naast het Genootschap Onze
                   Taal ook behoefte is aan een Club voor Emoji’s,
            D een organisatie van mensen die geïnteresseerd
            zijn in de kleine plaatjes die je mee kunt sturen met
            bijvoorbeeld WhatsApp-berichten of op Instagram. Er
            is inmiddels vrijwel dagelijks iets over te vinden op
            nieuwswebsites. Het onderwerp trekt de aandacht –
            soms omdat er grappige dingen over te vertellen zijn,
            maar steeds vaker wordt duidelijk dat de keuze voor een
            emoji ook een politieke keuze is, en gepaard gaat met
            politieke strijd.
               Een greep uit de berichtgeving van de afgelopen zo-
            mer laat dat zien. Op 17 juli – Wereldemojidag, schrijf
            het in uw agenda – kondigde Apple afbeeldingen aan van
            onder meer de vlag van de beweging voor ‘transgender
            pride’. Anderhalve week later tekende een groep men-
            sen wereldwijd een petitie om het gezichtje achter het                                        Illustratie: Family-emoji.org
            mondkapje te laten lachen, om zo het gebruik van ge-
            zichtsbedekkend textiel te promoten. Het socialemedia-
            platform Telegram trok bij de onlusten in Wit-Rusland
            de aandacht door als eerste aan te kondigen niet langer   Voorbeeld van een emoji voor ‘gemengd gezin’.
            de vlag van de dictator Loekasjenko te gebruiken, maar
            die van de oppositie.
                                                                Taal werkt zo niet. Er is geen taal waar een commissie
            INGEPERKT                                        bepaalt of iets wel of niet een woord mag zijn, geen taal
            Dat een verzameling van 3304 plaatjes zo de aandacht   waarin het onmogelijk is om over de Koerdische kwestie
            trekt, is te verklaren uit de manier waarop ze tot stand   te praten zonder de goedkeuring van een aantal bedrij-
            komt. Er wordt weleens gezegd dat emoji’s een nieuwe   ven. Er is geen taal waarin de woordenschat van bovenaf
            taal vormen, maar er zijn minstens twee belangrijke   wordt ingeperkt.
            verschillen met échte talen. In de eerste plaats worden
            emoji’s wereldwijd gebruikt zonder uitgebreide instruc-  FLESSENHALS
            tie: ze moeten dus meteen duidelijk zijn. In de tweede   Hoe ingewikkeld de strijd om de beperkte ruimte voor
                                                             nieuwe emoji’s is, bleek een paar jaar geleden, toen er
                                                             meer aandacht kwam voor huidskleur in de standaard-
       De macht wat betreft emoji’s                          verzameling. Emoji’s hadden tot die tijd altijd bleke ge-
                                                             zichten, maar in 2015 werd het standaardgezichtje geel,
       berust bij een handjevol                              en kon je daarnaast kiezen voor een gamma aan huids-
                                                             kleuren, van bijna wit tot bijna zwart. Die strijd is nog
       bedrijven als Apple, Samsung                          steeds niet gestreden, want er zijn ook emoji’s die gezin-
                                                             nen verbeelden: 27 in getal, om gezinnen van verschil-
       en Facebook.                                          lende grootte en geslachtelijke samenstelling te kunnen
                                                             laten zien. Maar hoe moet dat nu als leden van een gezin
                                                             verschillende huidskleuren hebben? Toen eenmaal was
                                                             uitgerekend dat je 7230 nieuwe emoji’s moest toevoegen
            plaats berust de macht wat betreft die emoji’s bij een   om aan alle mogelijke combinaties (zwarte moeder, wit-
            handjevol bedrijven als Apple, Samsung en Facebook. Zij   te vader, dochter ertussenin, zoon weer wat donkerder,
            kiezen niet alleen voor de eigen apparaten uit wat er een
                                                             enz.) recht te doen, heeft de Unicode-commissie de
      ONZE TAAL 2020  —  10  van een stroopwafel?), maar ze hebben ook een stem bij     langrijk communicatiemiddel voor honderden miljoenen
                                                             kwestie maar laten rusten.
            plaatje wordt (waarom wel een van een pizza maar niet
                                                               De strijd zal dus nog wel even voortduren: een be-
            de beoordeling of een voorgestelde nieuwe emoji mag
            worden toegelaten tot de standaardletterverzameling
                                                             mensen dat door zo’n dunne flessenhals van goedkeu-
                                                             ring door een standaardiseringsclub moet gaan – dat
            (Unicode) op álle computers en mobiele apparaten –
                                                             vraagt om moeilijkheden. Hoe de beslissingen precies
            moet er bijvoorbeeld een emoji komen van de Koerdi-
            sche vlag? Die commissie werkt verder op een bureau-
                                                             nagaan eigenlijk door niemand kritisch gevolgd: een
            cratische manier. Goedkeuring van een voorstel tot uit-
                                                             mooie taak voor de Club voor Emoji’s.
            breiding duurt minstens een jaar. (Zie ook het artikel   worden genomen, wordt gek genoeg voorzover ik kan   
            ‘Van wie zijn de emoji’s?’ van Erik van der Spek in het
   26       januarinummer.)
   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31