Page 17 - Onze Taal _mei2019_HR
P. 17
Het centraal schriftelijk
eindexamen Nederlands
ligt al jaren onder vuur.
Maar er is ook nog een
ander onderdeel: het
schoolexamen. Hoe ziet
dat eruit? Enkele leraren
leggen het uit.
MARC VAN OOSTENDORP
Foto: Robin van Lonkhuijsen
Meer dan SCHOOLVAK NEDERLANDS
alleen een opstel
Het schoolexamen Nederlands
indexamen doen is toch al geen lolletje, maar werken en moeten ze laten zien dat ze inzicht hebben in
het eindexamen Nederlands is volgens som- de geschiedenis van de Nederlandse literatuur.
mige berichten helemáál een boze droom. Het Dat zijn de wettelijke kaders, die door iedere school
E zou alleen bestaan uit vragen over een aantal anders kunnen worden ingevuld. De mondelinge taal-
opiniestukken die zelfs de auteurs van die stukken niet vaardigheid, bijvoorbeeld, kan bestaan uit een traditio-
kunnen beantwoorden. Hoeven de leerlingen geen nele spreekbeurt, maar het mag ook een debat zijn of
boeken meer te lezen? Geen opstel meer te schrijven? een gesprek. Op scholengemeenschap De Goudse Waar-
Is alles opgeofferd aan zielloze meerkeuzevragen naar den in Gouda geven leerlingen een zogeheten ‘pecha-
aanleiding van een verouderde column over het klimaat- kucha’: een verhaal bij een PowerPoint-presentatie over
debat? een zelfgekozen onderwerp van negen dia’s die ieder
Zo treurig is het gelukkig ook weer niet. Het eindexa- precies twintig seconden worden getoond. Het komt er
men bestaat in Nederland al enkele decennia uit twee dan op aan om je onderwerp precies te ordenen. “We ne-
gedeelten: een centraal eindexamen en een schoolexa- men het examen af met twee docenten bij groepjes van
men. Het eerste, dat deze maand weer gehouden wordt, zes scholieren”, vertelt docente Ilse Viergever. “Zo zijn
toetst bij het vmbo óók schrijfvaardigheid, maar bij havo ze ook een beetje elkaars publiek.” De onderwerpen kie-
en vwo inderdaad alleen de leesvaardigheid, en die havo- zen ze zelf: “Van kernenergie tot de rol van het Engels in
en vwo-eindexamens lokken ieder jaar inderdaad veel Nederland.” Tot voor kort werd er op De Goudse Waar-
discussie uit. Het tweede gedeelte, dat gelukkig ook be- den gedebatteerd voor het eindexamen: “Een leerling
staat, is een door scholen zelf ingericht examen, waarin die een slechte gesprekspartner had, kon daarmee in het
enkele van de vele andere onderdelen van het schoolvak nadeel zijn.” Vandaar dat men een individuelere vorm ONZE TAAL 2019 — 5
aan de orde komen. heeft gekozen.
Op het Regius College in Schagen mogen de leerlin-
GEEN HULPMIDDELEN gen een diapresentatie gebruiken voor de ‘toespraak’ die
Tijdens dat schoolonderzoek moeten op havo en vwo in ze moeten houden voor hun klasgenoten. Lerares Lisa
ieder geval de ‘andere vaardigheden’ worden getoetst Kiewit: “Ze mogen alleen een briefje erbij houden met
naast leesvaardigheid: spreken en schrijven. Ook wor- een paar punten. In het echte leven doe je het ook niet
den de leerlingen overhoord over een aantal literaire helemaal uit je hoofd.” 17
