Page 20 - OnzeTaal_jul_aug2021

OPEN PODIUM

In ‘Open podium’ hebt u, lezers van Onze Taal, het voor het zeggen. Is u iets opgevallen? Wilt u iets kwijt?
Laat het ons weten: openpodium@onzetaal.nl (of: redactie Onze Taal, Paleisstraat 9, 2514 JA Den Haag).

LIDWOORDLOZE NRC minister in de Tweede Kamer zegt dat en hoor je in de media niet meer dat
JAN OUDENAARDEN - ROTTERDAM hij of zij een ‘appreciatie’ zal geven van er prikken (of vaccinaties of injecties)
ingediende moties, dan bedoelt de be- worden ‘toegediend’ of ‘gegeven’,
n het verleden bestonden de NRC windspersoon niet dat de moties wor- maar worden ‘gezet’ – zoals ook een
I (Nieuwe Rotterdamse Courant) en het den toegejuicht, maar dat een oordeel tatoeage wordt ‘gezet’.
(Algemeen) Handelsblad los van elkaar. gegeven zal worden – en dat kan ook Ik heb geen idee wie ermee begon-
Na het samengaan van de twee dag- best negatief zijn. In mijn oren klinkt nen is, of wat de reden is, maar vrijwel
bladen in 1970 was geen van de twee dat raar. Voor mij heeft appreciatie een iedereen in de media gebruikt nu het
lidwoorden (de en het) meer bruikbaar, positieve klank. woord zetten. Misschien omdat het
en de fusiekrant ging volkomen logisch Tot mijn verrassing zag ik dat Van krachtdadiger klinkt?
lidwoordloos door het leven als NRC Dale de neutrale betekenis van appreci-
Handelsblad. atie als eerste noemt bij de beschrijving Naschrift redactie
De laatste tijd lees ik echter steeds van het woord: “waardebepaling, schat- Het is meer mensen opgevallen
vaker bij verwijzingen naar de krant dat ting”; er staat bij dat het formele taal dat een prik tegenwoordig heel
de afgekorte vorm NRC wordt gebruikt, is. Dat verklaart misschien waarom dit vaak ‘gezet’ wordt. Maar opmerkelijk
maar ook in die gevallen zonder lid- neutrale appreciatie in verslagen van genoeg blijkt dat zetten bij het toe-
woord. Bijvoorbeeld: ‘Ik las in NRC dat Kamerdebatten inmiddels vele honder- dienen van medicijnen toch niet
…’ Ook de krant zelf heeft het lidwoord den malen voorkomt, sinds minister iets van de laatste tijd te zijn. Het
laten vallen als zij het over zichzelf Rouvoet daar in 2010 mee begon. Het negentiende-eeuwse Woordenboek
heeft. Te zeggen dat het zeer doet aan bontst maakte Kamerlid Pieter Omtzigt der Nederlandsche Taal vermeldt als
mijn ogen zou te ver gaan, maar het het ooit toen hij zei: “Wij appreciëren betekenis: “in diverse toepassingen
komt wel vreemd op mij over. In die de snelle appreciatie die wij vandaag in de geneeskunde: ergens op de
gevallen kan toch weer gewoon van ‘de hebben ontvangen.” Hij bedoelde dat vereiste of geëigende wijze aan- of
NRC’ worden gesproken? hij blij was met de afkeuring die de inbrengen”. Voorbeelden gaan terug
regering uitsprak, en gebruikte daar - tot de zeventiende eeuw. Een spuitje
mee in één zin het woord in twee bijna zetten komt al zeker sinds 1939 voor;
VOUSVOYEREN DOOR tegengestelde betekenissen. in een krantenfeuilleton uit dat jaar
CORONA? Overigens kan ik de bijdragen van zegt een suikerpatiënt: “Ik moest
JULIA DORSMAN - ALPHEN AAN DEN RIJN de heer Omtzigt aan het debat wél een extra spuitje zetten.” 
appreciëren.
k heb de indruk dat het vousvoyeren
I de laatste tijd is toegenomen. Ik ken
mijn opticien al een aantal jaren, en hij PRIKKEN ZETTEN
tutoyeerde mij altijd – tot onlangs. PETER EVERS - AMSTELVEEN
Toen zei hij opeens ‘u’ tegen mij. Het-
zelfde op het volkstuinencomplex, waar raag wil ik wijzen op een nieuw
mijn medetuinders me altijd aanspra- G fenomeen in de taal. Sinds de
ken met je en jou, en tegenwoordig coronavaccins beschikbaar zijn, lees
veelvuldig met u. Het verschil kan toch
niet zijn dat ik dit jaar niet meer de
jeugdige leeftijd van 68 heb, maar een
oudere dame van 69 ben? ZEPERD VAN DE MAAND
Ik heb hier geen onderzoek over ge-
vonden, maar ik vraag me af of dit ver- Hebt u weleens een taalblunder begaan? Meld ons die zeperd dan
schijnsel te maken heeft met de diverse via zeperd@onzetaal.nl, en maak kans op het enige echte Onze Taal-zeepje.
manieren waarop de bestrijding van het
coronavirus ons tot voor kort dwong om HOOR
afstand van elkaar te houden. Zou met WILLEM IBO - AMSTERDAM
het verdwijnen van het handen schud-
den en kussen geven ook het tutoyeren n 1970 was ik met vrienden op vakantie in Engeland. Omdat ik mijn voet
aan een terugtocht bezig zijn? Als mijn I had verbrand, moesten we noodgedwongen twee weken op dezelfde
ONZE TAAL 2021 — 7/8 korte duur is! het toch wat statische onderwijs in de Engelse taal dat we op de mavo hadden
camping verblijven. Het gevolg was dat we de hele dag eindeloze gesprekken
vermoeden juist is, kan ik alleen maar
hadden met Amerikanen en Engelsen, wat een welkome aanvulling was op
hopen dat het een verschijnsel van zeer
gehad.
Ons vocabulaire vergrootte zich dagelijks in hoog tempo. Het werd zelfs
NEUTRAAL APPRECIATIE
gewoner om Engels te spreken dan Nederlands. Op de boot terug kwam er
toch weer wat Nederlands in mijn brein terug, want toen een Britse serveerster
ARIS GAAFF - RIJSWIJK (ZH)
– iets wat zij zich zeer aantrok gezien haar plots boze gezicht. En waarvan
et valt mij op dat Nederlandse
ik te laat besefte wat ik precies had gezegd. Eigenlijk had ik toen mijn mond
H Kamerleden de laatste tijd het aldaar vroeg of ze ons tafeltje kon afruimen, antwoordde ik haar: “Yes, hoor”
woord appreciatie gebruiken in de met zeep moeten spoelen.
20 neutrale betekenis ‘oordeel’. Als een