Page 30 - OnzeTaal_juliaug2020_HR

ETYMOLOGIE

Huidhonger illustratie: Frank Dam

e gedwongen sociale afstand die we nog altijd
in acht moeten nemen, leidt volgens sommi-
D gen tot ‘huidhonger’. Zo laat NRC Handelsblad
op 26 maart een psychologe aan het woord die zegt:
“We worden allemaal geboren met een zekere mate
van huidhonger. Dat is de biologische behoefte aan
lichamelijk contact.” RAS
Huidhonger lijkt een van de vele neologismen die Maar waar komt de term huidhonger nu vandaan? Het
hun ontstaan danken aan de coronacrisis. Maar het woord wordt algemeen toegeschreven aan de tot Ame-
woord is ouder: al op 28 februari 1984 wordt in een arti- rikaan genaturaliseerde antropoloog Ashley Montagu,
kel in de Curaçaose krant Amigoe gesproken over de die een belangrijke rol heeft gespeeld in het denken
“huidhonger” van ouderen en zieken, en hoe de Ame- over ras en racisme door erop te wijzen dat alle mensen
rikaanse predikant Bill Peckham dat wilde verhelpen. tot dezelfde soort behoren en ‘ras’ geen biologische
Hij richtte in 1973 een organisatie op, The Holy Fools, realiteit weerspiegelt. In 1971 publiceerde Montagu het
waarvan de leden als clown optraden in ziekenhuizen boek Touching. The Human Significance of the Skin, waarin
en verpleeghuizen. hij wijst op het belang van aanraking voor baby’s, maar
ook voor volwassenen. In dit boek zou hij het woord
BOEKTITELS skin hunger hebben gemunt. Wie het boek leest, vindt
In Nederlandse kranten vinden we huidhonger pas inci- de term echter niet: Montagu spreekt van tactual
denteel vanaf 1993. Het duikt eerst op in advertenties hunger: ‘aanrakingshonger’. Wel is skin hunger in deze
voor het blad Onkruid, dat zich afzet tegen de reguliere periode ontstaan, en wel in het jargon van gedrags-
geneeskunde en onder andere schrijft over “huidhon- wetenschappers, volgens Inside Intuition van Flora
ger bij baby’s”. Davis uit 1973. Een oudere term is touch hunger, die
Pas in het nieuwe millennium wordt huidhonger wat zeker sinds 1917 in omloop is.
vaker gebruikt, en dan opmerkelijk vaak in boektitels:
de trend wordt ingezet door Ad ten Bosch, die in 2004 DUBBELZINNIGHEID
onder de titel Huidhonger een roman publiceerde over Skin hunger, Hauthunger, huidhonger: het is de kortste
een dichter die in een midlifecrisis aan een vrouw ver- manier om ‘de behoefte aan fysiek contact’ te om-
slingerd raakt. In 2006 publiceerde Raphaël Creemers schrijven. Die kortheid leidt tot dubbelzinnigheid, zo
het boek Rammelend van de huidhonger, over de hech- blijkt begin april 2020 uit een lezersvraag in Trouw:
heeft bij huidhonger de huid honger of is er sprake van
In Nederlandse kranten vinden honger naar de huid? Hoe zit dat?

De meeste Nederlandse samenstellingen met honger
we huidhonger pas sinds 1993. verwijzen naar ‘hevig verlangen naar wat in het eerste
deel is genoemd’ – denk aan geldhonger, landhonger,
leeshonger, machtshonger en nieuwshonger. Bij wolfshon-
ger en reuzehonger gaat het om erge honger: honger als
tingsproblemen die hij had als kind uit een contact- een wolf of een reus. Huidhonger hoort bij de samen-
arme familie, en in 2018 kwam Maarten Morel met stellingen van het type geldhonger, maar valt op door
Huidhonger & hartenpijn, een managementboek over zijn betekenis: huid duidt een ademend, levend orgaan
teambuilding. In 2019, tot slot, verscheen het zelfhulp- aan, maar huid is ook eetbaar – denk bijvoorbeeld aan
boek Huidhonger van twee Duitse wetenschappers, zalm ‘met de huid’ eten. Die verschillende betekenis-
ONZE TAAL 2020 — 7/8 Berührung (‘aanraking’), hoewel ook het Duits al sinds als honger náár huid op, zo blijkt ook uit de vraag in
Bruno Müller-Oerlinghausen en Gabriele Kiebgis,
sen van huid gecombineerd met honger roepen bij
mensen zowel de associatie van honger ván de huid
over “het belang van aanraking”. De Duitse titel luidt
1970 de term Hauthunger kent.
Trouw. Die dubbele associatie is treffend: met huid-
honger is het smachten naar een aai of een knuffel van

Dit laatste boek lijkt de meeste invloed gehad te
hebben, want vanaf het moment dat dit verschenen is,
iemand anders bedoeld, maar als je wordt aangeraakt,
stijgt het aantal vermeldingen van huidhonger in het
voel je dat ook zelf via de huid. Zo bezien is er ook
Nederlands duidelijk, al wordt de term wel telkens nog
uitgelegd. Zo schrijft het lifestylemagazine Happinez in
juli 2019: “‘Huidhonger’ wordt het, met een prachtig sprake van honger van de – eigen – huid.
woord, wel genoemd: het verlangen naar aanraking.” HANS BEELEN EN NICOLINE VAN DER SIJS
30