Page 34 - OnzeTaal_juliaug2020_HR

BOEKEN

Over nieuwe uitgaven in taalkundig Nederland en België. Vermelding in deze rubriek betekent
niet dat de redactie ze aanbeveelt. Prijzen onder voorbehoud. RAYMOND NOË

HET ONTSTAAN VAN TAAL woorden) en verledentijdsvormen (bij ondertitel: Satirische beschrijvingen van
Ooit, in de negentiende eeuw, was het werkwoorden). De boeken zijn voorzien katholieke lemma’s in zware crisistijden.
leden van de Parijse Société de linguis- van een basisgrammatica Marokkaans Het boekje is gratis te downloaden op
tique verboden om nog verhandelingen en een werkwoordenschema. Mediakathedraal.nl.
over de oorsprong van de taal ten beste Van Dale Pocketwoordenboek Marok-
te geven, vanwege alle wilde theorieën kaans-Nederlands en Van Dale Pocket- WOORDEN-LEER-BOEK
die er voorbijkwamen. Maar sinds die woordenboek Nederlands-Marokkaans De bekende prentenboekenmaakster
tijd is er veel meer kennis beschikbaar van Ankie van Pel kosten € 10,99 per Charlotte Dematons helpt in haar
gekomen, zodat het nu weer een onder- deel (gelijmd, 240 resp. 224 blz.). nieuwste boek Alfabet peuters en kleu-
werp is waar zinnige dingen over ge- ISBN 978 94 6077 557 4 resp. ters om woordjes te leren. Op iedere
zegd kunnen worden. Zo publiceerde de 978 94 6077 556 7 rijkgeïllustreerde bladzijde zijn aller-
Nederlander Rik Smits een aantal jaren hande figuurtjes en voorwerpen te zien
terug een verhandeling over het ont- ANDERSTALIGEN IN waarvan de benaming met dezelfde
staan van de taal (die volgens hem een NEDERLAND letter begint. Bij de q bijvoorbeeld een
impuls kreeg toen de landbouw ont- Net als in de Onze Taal-rubriek ‘Nieuw quiche, een quagga, een QR-code, Qua-
stond), en nu is er De oorsprong van taal in het Nederlands’ wordt in het boek simodo en een quetzal. Die quagga en
van de Zweed Sverker Johansson. In zijn Niet je moerstaal het woord gegeven quetzal laten al zien dat ook de voor-
boek combineert hij alle kennis die hij aan anderstaligen die (meestal op lezers af en toe een nieuw woord zullen
vergaarde – zijn betoog getuigt van een latere leeftijd) Nederlands hebben leren leren. Op de websites Alfabetboek.nl en
grote belezenheid – tot een doortim- spreken. Wat zijn de problemen die ze Alfabetboek.be zijn alle in de tekenin-
merde theorie over de oorsprong van daarbij ervaren? Wat zijn de valkuilen? gen verwerkte woorden terug te vinden.
ons taalvermogen. Volgens hem heeft Hoe is het om anderstalig te zijn in Alfabet is een uitgave van Hoogland &
dat zich over een periode van honderd- een Nederlandssprekende omgeving? Van Klaveren en kost € 24,90 (gebon-
duizenden jaren ontwikkeld (en dus niet En heeft het anderstalig zijn misschien den, 58 blz.). ISBN 978 90 8967 327 5
vrij plotseling, zoals ook wel gedacht ook voordelen? Die vragen worden in
wordt), en is vooral de behoefte aan sa- dit boek beantwoord door mensen uit KATWIJKS
menwerking erop van invloed geweest. allerlei landen, van Engeland en Estland Leendert de Vink en Jaap van der Marel
Een zeer informatief boek, maar het tot Iran en Syrië, waarbij en passant schreven allebei al een aantal boeken
blijft een theorie. ook duidelijk wordt hoe ze Nederland en boekjes over het dialect van Katwijk
De oorsprong van taal. Waar, wanneer en en de Nederlanders zien. Speciale aan- aan Zee (De Vink promoveerde zelfs
waarom de mens begon met praten (ver- dacht is er voor de vraag of muziek je op dit onderwerp), en de twee hebben
taald door Lucy Pijttersen en Marit kan helpen bij het leren van een taal. nu de handen ineengeslagen voor het
Kramer) is een uitgave van Meulenhoff Niet je moerstaal. Anderstaligen in Neder- Katwijks woordenboek – waarschijnlijk
en kost € 26,99 (gelijmd, 416 blz.). land van Mariska Reijmerink is ver- het definitieve werk over de Katwijkse
ISBN 978 90 290 9403 0 schenen bij Uitgeverij de Graaff en woordenschat. Het mooi vormgegeven
kost € 20,– (gelijmd, 144 blz.). boek verklaart zo’n zevenduizend woor-
MAROKKAANS ISBN 978 94 93127 03 6 den en uitdrukkingen – van ààgenaer
Woordenboekuitgeverij Van Dale heeft (niet ‘Hagenaar’ maar ‘eigenaar’) en
twee pocketwoordenboeken Marokkaans KATHOLIEKE CORONA- ààlewààleg (‘druk’) tot zuurdòòpje
uitgebracht: een deel Marokkaans- WOORDEN (‘saus bij het eten’) en zwallek (‘zwerm
ONZE TAAL 2020 — 7/8 (11.000). Het Marokkaans is een variant maken hebben gekregen, hebben ook historische en etymologische achter-
vogels’). De lemma’s geven behalve
Nederlands (14.000 trefwoorden) en
De anderhalvemetermaatregelen waar-
de betekenis ook voorbeeldzinnen en
mee de kerken door de coronacrisis te
een deel Nederlands-Marokkaans
grondinformatie. Alle woorden zijn
van het Arabisch en in feite enkel een
geleid tot ironisch bedoelde katholieke
nieuwvormingen als afstandsdopen,
spreektaal, en daarom is er gekozen
terug te vinden via een Standaard-
biechtbarrière, coronaprocessie, eerste-
nederlands register.
voor een soort fonetische weergave in
Katwijks woordenboek. Meer dan 7000
communievertraging, hostiehonger, mee-
Latijns schrift; de schrijftaal in Marokko
is vrijwel altijd het Modern Standaard-
arabisch. De woordenboeken geven
een uitgave van Primavera Pers en
vrees. Deze en andere termen zijn door
kost tot 1 september € 22,–; daarna
behalve de betekenis van woorden ook zingverbod, streamingdienst en wijwater- woorden en uitdrukkingen verklaard is
Eric van den Berg, Frank G. Bosman
grammaticale informatie, zoals meer- en Peter van Zoest bijeengebracht in € 24,90 (gebonden, 364 blz.).
34 voudsvormen (bij zelfstandige naam- het Lexicon katholieke coronabegrippen, ISBN 978 90 5997 316 9 