Page 32 - OnzeTaal_juliaug2020_HR
P. 32
DICHTPLAATSEN INGMAR HEYTZE
Dichter Ingmar Heytze over stijlfiguren, of ‘dichtplaatsen’, zoals hij ze ook wel noemt.
De mogelijke wijs
et is makkelijk om het woord of te onderschat- En of je het raadsel zou kunnen sluiten als je zin krijgt
ten. Twee letters, wat maken die nu helemaal in slapen of slapen zin in jou.
H uit. Maar in een gedicht kun je in een paar woor-
den een hele wereld schetsen, om er met of meteen een Frans Kuipers, die in het huis van de poëzie maar een of
alternatieve wereld achteraan te genereren. Mogelijk twee deuren bij Godijn vandaan woont, dicht alle moge-
is er geen woord in onze taal met zo veel gemiddelde lijke afslagen in een heel leven onder één bezwering:
kracht per letter. In cocktailtermen: of is de angostura
in je highball (rum met ginger-ale). Dit gaat over jou dit gaat altijd over jou
Goed, soms is of een terloops terzijde en niet meer
– maar vaker is het een massieve tweesprong, een alles- waar, wat, wie je ook bent of worden mag
splijtende wig in het gedicht. Het is bijna altijd een op- of nog over is gebleven van wie geweest
gewekte dichtplaats, die vergezichten opent als ramen met een vlieger hollend over een wei,
om het gedicht lekker door te laten luchten. Hij wordt met kleurkrijt op een stoep in de zon.
dan ook veel gebruikt door dichters die de geest graag
laten waaien. Wouter Godijn, een grootmeester in het Niets is volmaakt en ook de mogelijke wijs niet altijd
aandragen van mogelijkheden, begint het gedicht ‘Drie vrolijk. Om af te sluiten met Lilian Zielstra, die in het
hazen of een dochter’ als volgt: gedicht ‘Tips voor meisjes’ haar seksegenoten met een
vierslag van of een afgrond van onzekerheid in dicht:
Ik vroeg me af of je een raadsel kunt openmaken
zoals een beha, een kamer of een raam Er zullen nog vele vrouwen komen
of – hoewel dat niet gebruikelijk is – met grotere borsten of glanzender haar
een hogedrukgebied, een beurskoers, of van die guitige sproetjes of erger nog
en wat je dan zien zou? zo’n hele spontane meid
Bijvoorbeeld: drie hazen, een zeehond zonder kop,
of een dochter.
MATTHIAS GIESEN
ONZE TAAL 2020 — 7/8
32