Page 32 - OnzeTaal_juliaug2020_HR
P. 32

DICHTPLAATSEN  INGMAR HEYTZE

            Dichter Ingmar Heytze over stijlfiguren, of ‘dichtplaatsen’, zoals hij ze ook wel noemt.



            De mogelijke wijs






                   et is makkelijk om het woord of te onderschat-  En of je het raadsel zou kunnen sluiten als je zin krijgt
                   ten. Twee letters, wat maken die nu helemaal   in slapen of slapen zin in jou.
            H uit. Maar in een gedicht kun je in een paar woor-
            den een hele wereld schetsen, om er met of meteen een   Frans Kuipers, die in het huis van de poëzie maar een of
            alternatieve wereld achteraan te genereren. Mogelijk    twee deuren bij Godijn vandaan woont, dicht alle moge-
            is er geen woord in onze taal met zo veel gemiddelde   lijke afslagen in een heel leven onder één bezwering:
            kracht per letter. In cocktailtermen: of is de angostura
            in je highball (rum met ginger-ale).               Dit gaat over jou dit gaat altijd over jou
               Goed, soms is of een terloops terzijde en niet meer
            – maar vaker is het een massieve tweesprong, een alles-  waar, wat, wie je ook bent of worden mag
            splijtende wig in het gedicht. Het is bijna altijd een op-  of nog over is gebleven van wie geweest
            gewekte dichtplaats, die vergezichten opent als ramen   met een vlieger hollend over een wei,
            om het gedicht lekker door te laten luchten. Hij wordt   met kleurkrijt op een stoep in de zon.
            dan ook veel gebruikt door dichters die de geest graag
            laten waaien. Wouter Godijn, een grootmeester in het   Niets is volmaakt en ook de mogelijke wijs niet altijd
            aandragen van mogelijkheden, begint het gedicht ‘Drie   vrolijk. Om af te sluiten met Lilian Zielstra, die in het
            hazen of een dochter’ als volgt:                 gedicht ‘Tips voor meisjes’ haar seksegenoten met een
                                                             vierslag van of een afgrond van onzekerheid in dicht:
               Ik vroeg me af of je een raadsel kunt openmaken
               zoals een beha, een kamer of een raam           Er zullen nog vele vrouwen komen
               of – hoewel dat niet gebruikelijk is –          met grotere borsten of glanzender haar
               een hogedrukgebied, een beurskoers,             of van die guitige sproetjes of erger nog
               en wat je dan zien zou?                         zo’n hele spontane meid

               Bijvoorbeeld: drie hazen, een zeehond zonder kop,
               of een dochter.



            MATTHIAS GIESEN






















      ONZE TAAL 2020  —  7/8













    32
   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36