Page 28 - OnzeTaal_juliaug2020_HR
P. 28
OPEN PODIUM
In ‘Open podium’ hebt u, lezers van Onze Taal, het voor het zeggen. Is u iets opgevallen? Wilt u iets kwijt?
Laat het ons weten: openpodium@onzetaal.nl (of: redactie Onze Taal, Paleisstraat 9, 2514 JA Den Haag).
SLOT OF TIJDVAK? werd. Al schrijvend denk ik: misschien Welke ‘deze’ bedoelen ze toch op onze
ARJAN POLDERMAN - WOERDEN moet ik hier voor grafisch ‘beeldend’ sociale media? Met dagelijkse regel-
lezen. Dit grafisch zou dan van het maat melden influencers, popartiesten,
et Engelse leenwoord slot wordt Engelse graphic kunnen komen – zie voetballers, realitysterren en politici
H gebruikt als aanduiding van een bijvoorbeeld ook graphic novel, dat dat ze ‘trots op deze’ zijn en plaatsen
periode die bestemd is voor een zekere ‘beeldroman’ betekent. Ik ben wel er een foto bij van een mens. En alle-
gebeurtenis; mogelijke synoniemen benieuwd wanneer deze betekenis- maal heten die ‘deze’. Men is niet vaak
zijn bijvoorbeeld tijdvak, tijdvenster of uitbreiding is begonnen. meer ‘trots op papa’ of ‘op mijn dochter
tijdraam. Zo is er sprake van een ‘slot’ Ariadne’, maar op ‘deze’, zonder verdere
voor het opstijgen of landen van vlieg- persoonsaanduiding. ‘Geslaagd voor de
tuigen. Omdat slot ook ‘sluiting’ bete- VOOR LIEF NEMEN havo, apetrots op deze!’, of ‘Deze heeft
kent, roept het woord weleens verwar- JAN KAREL MAK - AMSTERDAM ’t weer geflikt met nu al zijn veertiende
ring op. Dat komt fraai tot uiting in het restaurant op veganistische-amuse-
artikel ‘Universiteit heeft een corona- ets voor lief nemen betekende voor mij gebied, fakking trots!’
puzzel te leggen’ in Trouw van 16 mei: I altijd ‘iets ondanks een nadeel aan- Ik zie een prachtige puber met con-
“Studenten wordt geadviseerd de spits vaarden’: ‘De fiets is schoner dan de fetti in d’r haar bij een volwassen man
te mijden. Ook zou er gesproken wor- auto, en dat ik kan natregenen neem ik op schoot zitten. Haar vader. Ik ken
den over een reistijdslot tussen 11 en 15 voor lief.’ Maar er is een nieuwe, totaal hem nog van school en was zijn Insta-
uur.” De bedoeling is dat studenten het andere betekenis van deze zegswijze gram-account aan het bekijken. We zijn
genoemde tijdvak maximaal benutten ontstaan: ‘iets als vanzelfsprekend aan- even oud, maar hij schrijft bij de foto
voor hun reizen, geenszins dat het nemen’. Een voorbeeld uit een kranten- óók al dat hij trots is op “deze”! Auto-
daarvoor dan juist ‘op slot gaat’. interview, waarin de topman van een matisch zoek ik eerst weer naar een
voedingsbedrijf zegt: “Mensen zullen paar nieuwe schoenen, maar moet al
voedsel niet meer voor lief nemen.” Ik snel concluderen dat zij de ‘deze’ is. Ik
GRAFISCH wil wedden dat de oorsprong hiervan schreeuw tegen mijn telefoon: zeg het
SIJMEN TOL - EDAM een onbeholpen vertaling uit het Engels dan, zeg dan: ‘Ik ben trots op haar’ of
is, van to take something for granted. ‘Fakking trots op haar’ voor mijn part,
et woord grafisch heeft er sinds da’s oké, maar noem je dochter niet
H kort blijkbaar een betekenis bij ge- ‘deze’. Deze is niks om trots op te
kregen, zonder dat ik daar erg in had. ‘TROTS OP DEZE’ wezen.
De Etymologiekalender gaf op 1 april een KASPER VAN KOOTEN - AMSTERDAM
middeleeuwse fantasie-etymologie van
het woord kadaver, dat dan “vlees dat rots op deze!’ lees ik steeds vaker ÉÉN TEGELIJK
aan de wormen gegeven is” zou beteke- ‘T als onderschrift bij foto’s, en dan RENÉ APPEL - AMSTERDAM
nen. De auteur voegt eraan toe: “Nog zoek ik me gek naar een vaas, nieuwe
steeds een beetje grafisch, maar een schoenen, een fietsprestatie, kunstcol- n deze coronaperiode lees of hoor je
stuk minder bruusk.” En de Volkskrant lectie of opgeloste kruiswoordpuzzel. I vaak ‘Er mag er maar één tegelijk
laat de Spaanse minister van Buiten- naar binnen’, analoog aan ‘Er mogen er
landse Zaken op 3 april in een interview twee tegelijk naar binnen.’ Eén tegelijk?
naar aanleiding van de Hollandse bot- Ik ga nu geen flauw grapje maken over
heid van Wopke Hoekstra opmerken: onze schizofrene medemens (of iemand
“Om het grafisch te zeggen: dan koopt met een ‘epa’, een ‘ernstige psychische
niemand meer de Nederlandse tulpen.” aandoening’ – zie Onze Taal april, blz.
In eerste instantie hadden mijn ge- 6), maar het lijkt me vreemd om in je
liefde en ik geen idee wat hier bedoeld eentje tegelijk met ... naar binnen te
gaan.
Toch zijn constructies als één bezoe-
ker/persoon tegelijk helemaal ingebur-
ZEPERD VAN DE MAAND gerd; ze staan bijvoorbeeld ook in Van
Dale. Het laat weer eens zien dat in een
Hebt u weleens een taalblunder begaan? Meld ons die zeperd dan taal niet alles logisch is.
ONZE TAAL 2020 — 7/8 WORTELS LOCKDOWN
via zeperd@onzetaal.nl, en maak kans op het enige echte Onze Taal-zeepje.
HAN REIJNEN - HELMOND
JOKE GEELHOED-OOSTERHUIS - GRONINGEN
aarom moest de periode die in-
ij mijn vaste groentekraam op de markt werd ik geholpen door een nieuwe
W middels gelukkig achter ons ligt
B medewerker, die mij sterk deed denken aan mijn zwager. Vreemd, want ik
was in Groningen, terwijl mijn schoonfamilie een stel verstokte Zeeuwen is.
‘stillegging’ kan zijn? En waarom ‘Out-
Maar bij ieder oogcontact werd het gevoel sterker, zodat ik ten slotte aan de
break Management Team’ als je het ook
jongen vroeg: “Hebt u Zeeuwse wortels?” Hij wendde zich tot zijn collega: nu weer ‘lockdown’ heten als het ook
“Hebben wij Zééúwse wortels?” ‘Landelijk Uitbraak Bestuur’ of iets der-
28 gelijks kunt noemen?