Page 23 - OnzeTaal_juliaug2020_HR
P. 23

is corona, gevolgd door tijden, afstand, tijd, wereld en virus.   corona niets heeft gedaan voor de poëzie. Er is geen
            Een literaire revolutie is het duidelijk niet. Wel krijg ik   nieuwe dichtkunst, geen nieuw idee over wat poëzie is of
            de indruk dat de bijdragen met de tijd een ontwikkeling   zou moeten zijn, geen “er is een lyriek die wij afschaf-
            doormaken naar een meer bezonken perspectief. Dat ligt   fen”, zoals in de jaren vijftig van de vorige eeuw. Het is
            ook voor de hand. Toen de website net online was en de   eerder omgekeerd: de dichters hebben corona omhelsd
            algehele paniek rondom de lockdown nog zeer groot,   als universeel thema, bijna op hetzelfde niveau als “De
            kwamen er dagelijks soms meer dan veertig nieuwe    liefde, de dood en de poëzie, / deze drie”, zoals Guillaume
            gedichten bij. Inmiddels zijn dat er één tot drie per dag.   van der Graft ooit dichtte. Ze kunnen gedichten schrij-
            Dat versterkt de indruk dat het de dichters in het begin   ven die niet over corona gaan, maar er toch van door-
            vooral ging om het direct uiten van de grote emoties.   desemd zijn, omdat ze zonder het virus niet hadden
            Een dichter die na een paar maanden coronacrisis aan    bestaan. Dat zijn meestal de betere gedichten. Victor
            de slag gaat, heeft er toch andere gedachten over dan   Vroomkonings gedicht ‘Virtueel omhelzen’ eindigt als
            een dichter bij wie het allemaal net rauw op zijn dak is   volgt:
            komen vallen. Neem het rap-achtige gedicht ‘De les die
            Corona heet’ van Lennard van Duijn, dat op 20 maart   …en je kuste
            vers van de lever op de site verscheen:            dat het een lust was groot en klein,
                                                               jong en oud, proefde allerlei variaties.
               Uit een land hier ver vandaan                   Opgetogen vertrok je
               Kwam een probleem voor ons bestaan
               Een virus, teisterde nu ook onze levens         om even later terug te keren en opnieuw
               Naast teisteren, creëerde het vervelens         iedereen vol overgave te omhelzen.
               Bedrijven gingen kapot
               Sociaal leven moest op slot                   Een goede dichter onderscheidt zich doordat hij iets kan
               Niet meer naar oma en opa                     schrijven dat weliswaar naar deze tijd verwijst, maar
               Zo ging het vanaf toen, in Europa             die toch vooral ook ontstijgt. Het mooiste gedicht dat
               Klagen over kleine dingen is voorbij          ik tegenkwam op Coronagedicht.nl is dit epigram van
               Klagen over grote dingen, stap in de rij      Ruben van Gogh:
               Deze tijd laat alles zien wat je waardeert
               Tijd van Corona, tijd die je iets leert         kort gedicht voor het slapen gaan

            Hier stelt de dichter zich niet op als een fijnzinnige   Nu hebben we nodig
            woordkunstenaar die mikt op de eeuwigheid, maar als   dat het morgen wordt,
            chroniqueur van het nu voor later, met een stevige    niet meer.
            moraal erachteraan. Het laat zich raden waarom: in het
 Corona inspireert tot veel nieuwe poëzie  begin van zo’n vreemde tijd is het nodig om zo snel mo-  En morgen weer  
            gelijk grip te krijgen op de harde realiteit, en dat doe je
            met klare taal en duiding. Het is geen toeval dat hiphop
            en spoken word vaak over grote en donkere onderwer-   Alle geciteerde gedichten en fragmenten zijn terug
            pen gaan, in de vorm van persoonlijke verhalen gekop-  te lezen op Coronagedicht.nl.
            peld aan maatschappijkritiek. Die genres lenen zich er
            bij uitstek voor. Daarom kun je in het begin van de lock-
            down misschien eerder zo’n gedicht verwachten dan een
            gebeeldhouwd sonnet of een doorwrocht vrij vers – het
            verder verdichten komt pas later op gang. Op 25 mei
            schreef Thea Boom Legierse het gedicht ‘lente 2020’:
                                                               Tips voor coronadichters
               De stilte van een land op slot
               de lente puur en levendig                       Overweegt u na de eerste lockdown een corona-
               de luchten schoner                              gedicht te schrijven? Drie tips.
               de maatschappij geknot.
                                                               1. Doe het niet. Goed, corona heeft onze wereld
               elkaar missen                                     een tijdje stilgezet. Het is heel begrijpelijk dat dit
               tegelijkertijd vinden                             gegeven een stuk of drie streekziekenhuizen aan
               wat we niet zochten.                              dichtaders heeft laten kloppen. Hoeveel eer wilt
                                                                 u een virus bewijzen? Wordt het geen tijd om te
               Onderzoek en reflecties                           dichten over de wereld ná corona?
               en hét corona nieuws
               creatief contacten maken                        2. Als u het toch niet laten kunt, lees dan eerst
               naast pijn en verdriet is pure aandacht genot.    zo veel mogelijk gedichten van anderen over dit
                                                                 onderwerp. Ambieer ten minste om het anders
            Dit is zeker niet het beste gedicht op de website, maar   en liefst beter te zeggen.
            het is wel een tekst waarin de ervaringen van maanden                                                 ONZE TAAL 2020  —  7/8
            lockdown liggen opgeslagen, met een goede greep uit de   3. Als u na het lezen van een kleine duizend corona-
            grote kenmerken van deze periode – half maart lag het   gedichten nog steeds denkt dat u daar iets wezen-
            veel minder voor de hand om zoiets te schrijven.     lijks aan toe te voegen hebt, aarzel dan ook niet.
                                                                 Schrijf een beroerde eerste versie, leg die weg,
            DOORDESEMD                                           schrijf een tweede die iets beter is, leg die weg,
            Op basis van mijn eigen ervaringen bij het jureren van   enzovoorts – tot u helemaal tevreden bent.
            open poëziewedstrijden durf ik de conclusie wel aan dat                                             23
   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28