Page 28 - OnzeTaal_febmrt2020_HR

TAALTOESTANDEN MARC VAN OOSTENDORP

De achtergronden bij het taalnieuws. Foto: Saskia Aukema

Hans Bennis, een Amsterdamse kwajongen

bij de taalpolitie

et verschil tussen Nederland en Vlaanderen
als het gaat om taalbeleid? “Vlaamse politici
H hebben hun mond vol over hoe belangrijk de
taal is”, zegt taalkundige Hans Bennis. “In het laatste
regeerakkoord van de Vlaamse regering wordt de Neder-
landse taal vele malen genoemd. Maar ondertussen
proberen ze een forse bezuiniging door te voeren.
Nederlandse politici interesseren zich ogenschijnlijk
nauwelijks voor taal, maar maken de laatste tijd wel
zonder morren het geld over naar de Taalunie.”
De Nederlandse Taalunie is een verdragsorganisatie
waarin Nederland en Vlaanderen al hun beleid op het
gebied van de Nederlandse taal en letterkunde hebben
ondergebracht: van het werk aan het Groene Boekje tot
en met steun aan opleidingen Nederlands buiten het taal-
gebied. Bennis was tot eind januari 2020 een paar jaar
algemeen secretaris van de Nederlandse Taalunie – de
hoogste ambtenaar. Eind januari ging hij met pensioen.
Toch heeft Bennis het ook lastig gevonden om iets te
INGEZONDEN STUKKEN bereiken. Hij wijt dat vooral aan de ingewikkelde politie-
Bennis nam de functie van algemeen secretaris aan in ke constellatie waaronder de Taalunie moet opereren.
een tijd dat de organisatie zich in zwaar weer bevond. “We vallen zowel onder Nederlandse als onder Vlaamse
Met een ongelukkige communicatiestijl had Bennis’ ministers. Ik ben dan ook een paar keer teruggefloten
voorganger, de Vlaamse manager Geert Joris, zich weinig omdat ik in het openbaar tegen een minister inging.”
geliefd gemaakt bij zijn medewerkers en bij zo’n beetje Een voorbeeld is dat Bennis vorig jaar kritiek uitte op het
iedereen die voor subsidies afhankelijk was van de Taal- besluit van de VU om de opleiding Nederlands te sluiten,
unie. Dat hij drastisch moest bezuinigen – in dit geval terwijl de minister dit nog ‘begrijpelijk’ had genoemd.
overigens vooral op aandringen van de Nederlandse
politiek – hielp ook niet mee. NATIONALISME
Bennis, die eerder directeur was van het Meertens Volgens Bennis zou het beter zijn om de Taalunie wat
Instituut in Amsterdam, wist binnen een paar jaar rust meer los te koppelen van de overheid. “Zoiets als het
te brengen. De stroom ingezonden stukken in kranten Sociaal en Cultureel Planbureau: dat wordt weliswaar
en op weblogs droogde op. Iedereen in het kleine maar helemaal met overheidsgeld gefinancierd, maar hoeft
toch nogal polemisch ingestelde wereldje van taal en niet de hele tijd de minister gelijk te geven.”
Een probleem daarbij is volgens Bennis ook nog dat
Bennis bracht rust in de relaties de enige echte politieke aandacht voor het beleidsterrein
van de Taalunie uit de nationalistische hoek komt. “Van
die de Taalunie onderhoudt. de Nederlandse parlementariërs is Martin Bosma van de
PVV de enige die altijd komt opdraven bij vergaderingen.
En in Vlaanderen ligt een en ander ook stevig in handen
van de N-VA. Terwijl het niet zou moeten gaan om de
literatuur is over hem te spreken. “Voor een kwajongen partij waarop je stemt – taalpolitiek is voor iedereen
uit Amsterdam heeft hij in een paar jaar tijd opmerke- belangrijk, niet alleen voor degenen die een taalpolitie
lijk veel tot stand gebracht”, zegt Iris van Erve van de verlangen.”
Internationale Vereniging voor Neerlandistiek. “Opeens De komende maanden zal Bennis nog parttime zijn
trekken neerlandici nationaal en internationaal samen voormalige functie waarnemen, tot zijn opvolgster, de
op.” Vlaamse taalkundige Kris Van de Poel, aantreedt. “Het is
ONZE TAAL 2020 — 2/3 Ook Bennis kijkt naar eigen zeggen met het meeste ple- lastig hebben gevonden, maar kennelijk durven ze het
mooi dat ze weer een wetenschapper nemen”, meent
OPKLARINGEN
Bennis. “Ik weet zeker dat ze me bij de politiek af en toe
zier terug op het feit dat hij weer rust en ontspanning
toch aan om weer iemand te nemen met een stevige
heeft kunnen brengen in de relaties die de Taalunie on-
inhoudelijke expertise. En hopelijk is zij wat handiger
derhoudt. Ook die met Onze Taal. “Wij hadden het Groe-
met die politici.” Van de Poel zegt, op haar beurt, “ver-
ne Boekje, zij het Witte”, memoreert hij. “Dat is verspil-
eerd” te zijn dat ze “met mijn schoenmaat 38” in Ben-
ling van energie – je kunt beter samenwerken.” Terwijl
zorgen over de donkere wolken. “In de Lage Landen is
sommigen door de bezuinigingen donkere wolken zien
altijd genoeg wind die de wolken wel weer wegblaast.”
samenpakken boven de Taalunie, is er volgens Bennis nis’ voetstappen mag treden. Ook zij maakt zich geen
dankzij de hernieuwde eendracht juist sprake van ‘op- (In het volgende nummer komt Kris Van de Poel uitvoe-
28 klaringen’. rig aan het woord – red.) 