Page 27 - OnzeTaal_febmrt2020_HR

OPEN PODIUM

In ‘Open podium’ hebt u, lezers van Onze Taal, het voor het zeggen. Is u iets opgevallen? Wilt u iets kwijt?
Laat het ons weten: openpodium@onzetaal.nl (of: redactie Onze Taal, Paleisstraat 9, 2514 JA Den Haag).

TE GEK OM ‘LOS’ TE LOPEN Voetbal dan. Vitesse verloor met (…).’ VOOR DE BUS GOOIEN
WALTER GERRITSEN VAN DER HOOP - Waarschijnlijk is het een poging om FRANK MAAS - LEIDEN
’S-HERTOGENBOSCH te voorkomen dat de taal al te stijf
wordt, maar bij mij roept dit gebruik n het Engels hoorde je het de laatste
e kennen, en gebruiken, allemaal van dan het gevoel op dat de presenta- I tijd vrij vaak: ‘She/he threw him/her
W de uitdrukking te gek om los te tor zich als het ware wil verontschuldi- under the bus.’ Het is een plastische
lopen. Je bent geneigd daarbij te den- gen voor het feit dat het zojuist behan- manier om te zeggen dat iemand een
ken: ‘zou eigenlijk vast moeten zitten’ delde onderwerp misschien niet boeiend ander verraadt of opoffert uit eigen-
of ‘zou opgenomen moeten worden’. genoeg was, en dat er daarom nu een belang. Volgens het Amerikaanse woor-
Maar onlangs las ik in een recensie van onderwerp komt dat waarschijnlijk meer denboek Merriam-Webster was de
een jeugdboek uit 1913: “Dat is te mal in de smaak zal vallen. Zoiets als wan- zegswijze in 2008 tijdens de presi-
om alleen te loopen.” Deze uitdrukking, neer je aan een kind voorstelt: ‘Kom, we dentsverkiezingen in de VS zeer popu-
die trouwens ook in Van Dale te vinden gaan naar de kinderboerderij’ en het lair, en ook recentelijk (bijvoorbeeld
is, stelt de zaak wel in een ander licht. kind daar geen zin in heeft, waarna de rond de brexit) kwam en kom je dit
Daarbij lijkt het meer te gaan over ‘die moeder zegt: ‘De speeltuin dan.’ geregeld tegen.
zou je niet zonder begeleider over Mijns inziens zou het een stuk beter In het Nederlands was het me nog
straat mogen laten gaan’. Misschien en logischer zijn als de journaallezer/ niet opgevallen, maar naar aanleiding
dacht men uitsluitend aan kinderen, -lezeres zou zeggen: ‘Dan nu voetbal.’ van het debat met minister van Defen-
misschien ook aan verwarde personen, Zelfs het kortere ‘Voetbal nu’ zou al sie Bijleveld was door meerdere kranten
etc. beter zijn. opgetekend dat zij haar voorgangster
(Hennis) “voor de bus had gegooid”.
Een grappige ‘woordsprong’ is dat
‘KOMT MET EEN BON’ U HEEFT/HEBT Engelstaligen iemand ónder de bus
BOB VAN DIJK - ALMERE RENÉ APPEL - AMSTERDAM gooien en Nederlandstaligen kennelijk
volstaan met ‘voor’ de bus.
it is een tas die in waarde kan ij de kassa van de eco-winkel stond
“D verdubbelen, zeker wanneer die B ik achter een man, die – voorzover
zo goed als nieuw is en met de doos en ik dat kon zien – iemand was van ge- KINDEROPVANGTOESLAG-
bon komt”, las ik begin dit jaar in de staalde principes. Hij betaalde met zijn AFFAIRE
Volkskrant. Dit authentiek Amerikaanse pinpas. Toen de betaalprocedure was HUIB LAZET - ALKMAAR
komen met (‘vergezeld gaan van’) sluipt voltooid, zei hij, wijzend op het scherm-
steeds vaker onze gelederen binnen, net pje: “Wat hier staat, is fout.” De vrouw et Noordhollands Dagblad berichtte
als komen in. Nog enkele voorbeelden: achter de kassa vroeg waarom dat zo H eind vorig jaar over de ‘kinderop-
was. “Hier staat ‘U heeft betaald.’ Dat is vangtoeslagaffaire’. Ook elders dook dat
- Olijven komen met tapenade. fout Nederlands. Het moet zijn ‘U hebt woord kinderopvangtoeslagaffaire toen
(Kiki Schippers, De slimste mens, 2017) betaald.’ Tweede persoon enkelvoud. geregeld op. Het lijkt me een mooie
- Ik heb niks tegen sokken. Ze zijn Derde persoon is ‘Hij of zij heeft be- verbeelding van die hele zaak: ingewik-
handig, noodzakelijk en komen taald.’” “Tja”, zei de kassamevrouw. keld en erg veelomvattend. Van mij
tegenwoordig in vrolijke kleuren “Daar kunnen wij niets aan doen. Mis- mogen de affaire en het woord gauw
en trendy designs. Maar het blijven schien moet u reclameren bij het bedrijf opgelost worden en verdampen. 
sokken ... dat deze apparaten levert.” “Dat heb ik
(Marcel Langedijk, Proef, 2019) al gedaan,” zei de man op boze toon,
- Voltaren komt nu in grootverpak- “maar het helpt niet. Ze trekken zich
king. er niets van aan.”
(reclame)

Tja, is het erg? We hebben in het verle-
den ook veel woorden uit het Frans en
Duits geleend en gemodificeerd. En het ZEPERD VAN DE MAAND
is wel lekker kort en snel formuleren zo.
Maar mooi? In een roman zou ik het Hebt u weleens een taalblunder begaan? Meld ons die zeperd dan
niet gebruiken. via zeperd@onzetaal.nl, en maak kans op het enige echte Onze Taal-zeepje.
PLEZIERJACHT
‘VOETBAL DAN’ RUDY SCHREIJNDERS – MAARSSEN
MENNO SYPKENS SMIT - HATTEM ONZE TAAL 2020 — 2/3
Ik was lange tijd vrijwilliger van Greenpeace, en ieder jaar werden we bijgepraat
n het journaal wordt bij de overgang over geplande acties. Ze werden een voor een op een dia gepresenteerd. Bij het
I van het ene onderwerp naar het an- woord plezierjacht vroeg ik aan degene die de presentatie gaf waarom Green-
dere vaak het woord dan op een nogal peace actie ging voeren tegen eigenaren van boten. Lag vlieg- of autoverkeer
opmerkelijke manier gebruikt, bijvoor- niet meer voor de hand? Er werd besmuikt gelachen. Het duurde enige tijd
beeld: ‘Bij dat ongeluk vielen vier doden voor ik doorhad dat met plezierjacht werd bedoeld: jagen voor het eigen plezier.
en twaalf gewonden. [even pauze] 27