Wat is goed: rechtszaak of rechtzaak?

Rechtzaak en rechtszaak zijn samenstellingen van recht en zaak. Samenstellingen die met recht beginnen, krijgen bijna altijd een s in het midden, een zogenoemde tussen-s:

• rechtsbijstand
• rechtsfilosofie
• rechtsgang
• rechtsgebied
• rechtsgeleerdheid
• rechtsvordering

Bekende uitzonderingen zijn rechtbank en rechthebbende: die worden zonder tussen-s uitgesproken en geschreven. Ook rechtspraak is zonder tussen-s. Zie hieronder voor meer uitleg over de tussen-s. 

Regels voor de tussen-s

De hoofdregel voor de tussen-s is: als je een s hoort bij het uitspreken van het woord, dan schrijf je die ook. Hoor je hem niet, dan schrijf je hem ook niet. Bij rechtszaak is alleen niet goed te horen of de s-klank nu een tussen-s is of de beginklank van zaak.

In dat soort gevallen kijk en luister je naar andere samenstellingen die met recht beginnen. Die hebben bijna allemaal een tussen-s. En daarom komt er bij voorkeur ook een s in rechtszaak.

De tussen-s is ook te horen als je twee samenstellingen samentrekt. Als de combinatie recht(s)zaak of strafzaak wordt samengetrokken, zeggen de meeste mensen bijvoorbeeld rechts- of strafzaak (en niet recht- of strafzaak). Vandaar de tussen-s in rechtszaak, en in andere samenstellingen van recht en een woord dat met een s of z begint:

• rechtssociologie
• rechtszaak
• rechtszaal
• rechtszekerheid

Maar er is variatie, doordat de tussen-s-regel zo vrij is: rechtsstaat en rechtstaat komen beide veel voor, net als rechtsstelsel en rechtstelsel en rechtszitting en rechtzitting. Woordenboeken en -lijsten kunnen uitkomst bieden, want daarin staan de gebruikelijkste vormen.