Is op of door juist in ‘De film The Imitation Game is geïnspireerd op/door het leven van Alan Turing’?

Geïnspireerd op lijkt gebruikelijker dan geïnspireerd door. Nog een paar voorbeelden:

• De film is geïnspireerd op een waargebeurd verhaal over een ontsnapping uit een gevangenis.
• De film is geïnspireerd door een waargebeurd verhaal over een ontsnapping uit een gevangenis.
• Dit glazen kunstobject is geïnspireerd op Van Goghs schilderij Sterrennacht.
• Dit glazen kunstobject is geïnspireerd door Van Goghs schilderij Sterrennacht.

Het lijkt erop dat geïnspireerd op het sterkst aangeeft dat de makers een direct verband zien tussen hun ‘eindproduct’ en hun inspiratiebron. Geïnspireerd door geeft aan dat de inspiratiebron het maken van de film of het kunstwerk in gang heeft gezet – niets meer.

Geïnspireerd worden/raken door

Geïnspireerd worden/raken door iets of iemand is een vaste combinatie. Bijvoorbeeld:

• Ook Paul Simon werd geïnspireerd door Bach.
• Deze muzikant raakt vooral geïnspireerd door oude muziekinstrumenten.
• Bij de inrichting van mijn slaapkamer werd ik geïnspireerd door het hotel in Istanbul waar ik twee weken verbleef.

Gebaseerd op

Geïnspireerd op/door kan vaak vervangen worden door gebaseerd op. Gebaseerd op betekent dat een gebeurtenis, verhaal, boek, enz. als uitgangspunt is genomen bij het maken van een film, schilderij, logo, recept, enz.

• De film is gebaseerd op een waargebeurd verhaal over een ontsnapping uit een gevangenis.
• Dit glazen kunstobject is gebaseerd op Van Goghs schilderij Sterrennacht.
• De film is gebaseerd op het gelijknamige boek.

Gebaseerd op wordt overigens veel breder gebruikt dan in de ‘creatieve’ context van boeken, films en dergelijke:

• De pensioenpremie die een werkgever voor een werknemer betaalt, is gebaseerd op het loon van de werknemer.
• De meeste rekenvoorbeelden zijn gebaseerd op recente gegevens.