Is schrijlings goed gebruikt in de volgende zin: ‘In de negentiende eeuw mochten vrouwen alleen schrijlings op een paard zitten’?
Nee, schrijlings is hier niet goed gebruikt. Schrijlings betekent ‘met één been aan elke kant’, en dat is hier juist níét bedoeld.
In de negentiende eeuw moesten vrouwen in de amazonezit te paard zitten: overdwars, met beide benen aan één kant. Tegenwoordig zitten vrouwen net als mannen schrijlings te paard.
Het bijwoord schrijlings is afgeleid van het werkwoord schrijden. Schrijden betekent ‘met grote stappen lopen’, ‘waardig voortstappen’. Het achtervoegsel -lings betekent ‘op de manier zoals in het grondwoord aangeduid’. Schrijlings betekent dus ‘alsof men schrijdt’, ‘alsof men grote stappen neemt’. Dat wil zeggen: met de benen wijd uit elkaar, oftewel wijdbeens. Vergelijkbare woorden op -lings zijn beurtelings (van het zelfstandig naamwoord beurt), blindelings (van het bijvoeglijk naamwoord blind), ijlings en rakelings (van de werkwoorden ijlen en raken).
Volgens het Woordenboek der Nederlandsche Taal werd het werkwoord schrijden vroeger ook wel gebruikt in de betekenis ‘schrijlings (op een paard) gaan zitten’.
Blij met deze uitleg?
Met een donatie van € 5 steun je Onze Taal. Bedankt!