Wat is juist: een niet-lid of een niet lid?

Niet staat normaal gesproken als losse ontkenning in de zin: ‘Niet rood, maar zwart’, ‘Dat wil ze niet zeggen.’ Maar soms wordt niet met een streepje aan een ander woord gekoppeld, zoals in niet-lid. Niet is dan een ‘bijzondere bepaling’; het geeft een specifieke eigenschap aan. Het begrip een niet-lid is niet zomaar een ‘toevallige’ combinatie; het is een vaste combinatie, een categorieaanduiding: je hebt de categorieën leden en niet-leden:

• Toegang is gratis voor leden; niet-leden betalen € 5,-.
• Elk lid mag een niet-lid introduceren.

Meer voorbeelden van zelfstandige naamwoorden waarvan niet- deel uitmaakt:

• niet-aangeslotene
• niet-aanvaarding
• niet-aanvalspact
• niet-aanvalsverdrag
• niet-bezitter
• niet-cliënt
• niet-gebruiker
• niet-geleider
• niet-gelovige
• niet-ingeschrevene
• niet-ingewijde
• niet-ingezetene
• niet-inwonende
• niet-nakoming
• niet-naleving
• niet-ontvankelijkheid
• niet-roker
• niet-toelating
• niet-toepassing
• niet-toewijzing
• niet-uitoefening
• niet-vakman
• niet-verbindendverklaring
• niet-verschijning

Niet bestaand of niet-bestaand

Niet kan ook aan andere woorden dan zelfstandige naamwoorden gekoppeld worden. Bijvoorbeeld aan een werkwoord dat zelfstandig wordt gebruikt: het niet-roken, het niet-nakomen van iets. Ook met een bijvoeglijk naamwoord kan niet één woord vormen. In alle gevallen drukt de combinatie met niet- een vaste eenheid uit. Het gaat niet meer om een toevallige eigenschap die ontkend wordt, maar om een vaste eigenschap of categorie, bijvoorbeeld niet-commercieel tegenover commercieel en niet-ontvankelijk tegenover ontvankelijk. Voorbeelden zijn:

• niet-aflatend
• niet-begrijpend
• niet-bestaand
• niet-betalend
• niet-beursgenoteerd
• niet-bewust
• niet-bindend
• niet-commercieel
• niet-confessioneel
• niet-drogend
• niet-erkend
• niet-Europees
• niet-fundamentalistisch
• niet-gekozen
• niet-gemotoriseerd
• niet-gewenst
• niet-gewild
• niet-godsdienstig
• niet-ijzerhoudend
• niet-inflatoir
• niet-inwonend
• niet-magnetisch
• niet-nakomen (‘het niet-nakomen van een verplichting’)
• niet-officieel
• niet-ontvankelijk
• niet-opeisbaar
• niet-opvolgen (‘Op het niet-opvolgen van dit bevel staat een straf’)
• niet-overdraagbaar
• niet-plaatsbaar
• niet-reageren (‘Haar niet-reageren op mijn app maakt me ongerust’)
• niet-roken (‘Vroeger moest je in de trein opletten dat je niet-roken ging zitten’) 
• niet-sluiten (‘Het niet-sluiten van dakpannen wordt 'gapen' genoemd’)
• niet-verbindend
• niet-verschijnen (‘De rechter leidt uit het niet-verschijnen van de eiser af dat hij zijn verweer heeft opgegeven’)
• niet-werkgerelateerd