Wat betekent dikke mik en waar komt deze uitdrukking vandaan?

Als het tussen bepaalde mensen dikke mik is, kunnen ze heel goed met elkaar overweg. ‘Het is dikke mik tussen die twee’ betekent: ‘Ze zijn erg goed bevriend’, ‘Ze zijn twee handen op één buik.’ De uitdrukking heeft vaak wel een wat spottende bijklank: de vriendschap wordt ook als een beetje overdreven voorgesteld. Met een zin als ‘Het is dikke mik tussen de voorzitter en de secretaris’ kan zelfs bedoeld zijn dat er sprake is van vriendjespolitiek.

Dikke mik komt al ruim een eeuw op schrift voor in de betekenis ‘dik in orde, helemaal oké’. Een mik is eigenlijk een (stuk) brood of een boterham. In het dialect van Tilburg wordt er soms nog iets toegevoegd aan dikke mik: dikke mik meej zuure zult (‘… met zure zult’). Daarmee is dan bedoeld dat iets ‘heel dik in orde’ is.

Met de uitdrukking dikke mik zou oorspronkelijk een rijkbelegde boterham bedoeld kunnen zijn. Brood en beleg vormden zó’n vaste eenheid dat dikke mik ook figuurlijk werd toegepast op mensen die zo goed bevriend zijn dat ze onafscheidelijk zijn. Het Italiaans kent de vergelijkbare uitdrukking essere come pane e cacio (‘brood en kaas zijn’), die ook ‘dikke vrienden zijn’ betekent. De uitdrukking koek en ei is eveneens vergelijkbaar.

Het is ook mogelijk dat dikke mik eigenlijk stond voor brood met smakelijke toevoegingen, zoals krenten. Dan werd het lekkere geheel dat het brood en die toevoegingen vormden, vergeleken met de innige band die goede vrienden hebben.