Page 12 - OnzeTaal_juliaug2020_HR
P. 12
NIEUWS
Twee keer per week taalnieuws in uw mailbox?
Meld u aan voor Taalpost: www.onzetaal.nl/taalpost. REDACTIE ONZE TAAL
‘Black Lives Matter’: talige gevolgen
anuit de hele wereld kwamen
V mensen op de been tegen racisme
onder het motto ‘Black Lives Matter’: Foto: Mona van den Berg
zwarte levens doen ertoe. Wie tegen-
wierp dat “all lives matter” (dus dat álle
levens ertoe doen), kreeg Engelstalige
metaforische memes waarin wordt
gesteld dat dit de discussie niet voor-
uithelpt: het is als uitleggen dat alle
zoogdieren belangrijk zijn aan iemand
die actievoert voor de walvis.
Ook verder vormde taal een wezen-
lijk onderdeel van de maatschappelijke
discussie over racisme. Allereerst dat
begrip racisme zelf. Het gezaghebbende
Amerikaanse woordenboek Merriam-
Webster kondigde aan het lemma racism
te zullen aanpassen na een campagne
van de jonge mensenrechtenactiviste
Een gezaghebbend
Amerikaans woorden- ‘Black Lives Matter’-demonstrant op 20 juni in Den Haag.
boek past het lemma
racism aan. Nobelstraat Volgens leden van de ren van het plantageverleden met
bijbehorende slavernij. De band,
politieke partij DENK is de Rotter-
damse straatnaam een ongepast die zich eigenlijk genoemd had
eerbetoon aan een VOC-bewind- naar de bouwstijl met dezelfde
Kennedy Mitchum. De activiste betoog- voerder, Hendrik Nobel. Enkele naam, verontschuldigde zich
de dat racisme niet alleen draait om bewoners van de straat: “Je moet uitvoerig.
vooroordelen, zoals het woordenboek het verleden ook niet uitwissen.” Master en slave GitHub, een website
vooral omschreef, maar ook om daad- Koning Leopold II-laan Zowel in voor software-ontwikkelaars,
werkelijke achterstelling zelf. Kortrijk als in Leopoldsburg willen stapt af van de benaming master
De omschrijving van Van Dale dekt al de bestuurders af van de straat- (‘meester’, voor een leidend appa-
die aspecten van de lading al, volgens naam die verwijst naar koning raat) en slave (‘slaaf’, een apparaat
hoofdredacteur Ton den Boon, maar de Leopold II, vanwege de dubieuze dat volgt), omdat die verwijzen
redactie volgt de ontwikkelingen nauw- rol die de koning heeft gespeeld naar de slavernij. Waarschijnlijk
lettend. Zo zijn aan de digitale editie bij de kolonisatie van Congo. wordt master vervangen door main.
onlangs vaste verbindingen toegevoegd (Leopoldsburg zelf is overigens Grappen in Fawlty Towers Een afle-
als alledaags racisme en institutioneel genoemd naar zijn voorganger, vering van de Britse comedyserie
racisme. Leopold I.) Fawlty Towers werd tijdelijk verwij-
Overige woorden, namen en grappen Penny Lane Even werd er in Londen derd bij de BBC vanwege de aan-
die onder vuur kwamen te liggen: druk gediscussieerd over de her- wezigheid van het n-woord en an-
komst van Penny Lane (inderdaad dere racistische taal. Inmiddels is
Witte de With Het Rotterdamse dé Penny Lane, uit het gelijkna- de aflevering teruggeplaatst, maar
ONZE TAAL 2020 — 7/8 naar de omstreden zeventiende- Lady Antebellum Deze Amerikaan- Dixie Chicks De naam van dit popu-
mige nummer van The Beatles).
kunstcentrum dat via de gelijk-
wel met een waarschuwing tegen
namige straatnaam is vernoemd
de taal die in de serie gebruikt
Is die straat niet genoemd naar
wordt.
slavenhandelaar James Penny?
eeuwse vlootvoogd Witte de With,
Deskundigen gaven uitsluitsel: dat
is niet het geval, dus de straat-
laire country-trio was al langer
krijgt begin 2021 een nieuwe
naam. Er waren al plannen in die
omstreden, omdat Dixie verwijst
naam mag blijven.
richting, maar na bekladding van
naar de Amerikaanse staten die
de gevel worden die versneld
tegen afschaffing van de slavernij.
uitgevoerd. Inmiddels heeft het
dat antebellum (letterlijk: ‘voor de
De band gaat verder als The
centrum al afstand gedaan van se band verandert zijn naam om- in de negentiende eeuw streden
oorlog’) in de Verenigde Staten
de oude naam. ook verwijst naar het romantise- Chicks.
12
