Page 10 - OnzeTaal_juliaug2020_HR
P. 10

LEZERSPOST




            Reacties graag naar: redactie@onzetaal.nl, of Redactie Onze Taal, Paleisstraat 9, 2514 JA Den Haag.
            Formuleer uw bijdrage kort en bondig, bij voorkeur in niet meer dan 250 woorden.



            WEBCAMDOCENT                      gevolg. Ik heb ooit geleerd om op zo’n   nering op met eveneens een religieus
            JOHAN SCHELLING - HAARLEM         moment te zeggen: ‘Dat kan ook ...’   tintje. Ik ben niet alleen in het Gronings
                                              Door zo te reageren doe je jezelf geen   opgevoed (zodat ik ook het woord
                    at is het ergste woord van   geweld aan, en je laat tegelijkertijd de   siepels gebruikte voor ‘uien’), maar ook
            “W 2019?” luidde een van de vra-  ander in zijn of haar waarde.     christelijk. Op de christelijke lagere
            gen die een aantal BN’ers en BV’s voor-                             school kregen we verhalen te horen
            gelegd kreeg in het jaaroverzicht in het                            over Jezus, een man die over water kon
            decembernummer van Onze Taal. Op die   GELUIDEN UIT HET VERLEDEN    lopen en van ander water (nam ik aan)
            vraag gaf SP-Tweede Kamerfractievoor-  CHAÏM EEFTING - DEN HAAG     wijn maakte. Allemaal nog wel te be-
            zitter Lilian Marijnissen als antwoord:                             grijpen, maar waarom zijn volgelingen
            “Webcamdocent. (...) niet alleen een af-  erbert Blankesteijn beschrijft in   ‘die siepels’ werden genoemd, is voor
            schuwelijk lelijk woord, maar ook te gek  H zijn stukje ‘Geluidsopname uit de   mij lang een raadsel gebleven.
            voor woorden dat het nodig is.” Over   Oudheid’ (Onze Taal april) een aprilgrap
            het woord ben ik het roerend met haar   van Belgische wetenschappers die be-
            eens. Maar hoe bizar is het om dit   weerden aardewerk te hebben gevon-
            maanden later te lezen, en te ervaren   den waarin geluidsgolven uit het verle-
            hoe de huidige crisis dit antwoord van   den waren vastgelegd – een grap die ik
            kleur doet verschieten. Ik denk dat    me nog wel herinnerde. De bijbehoren-
            Lilian Marijnissen dat met mij eens is.  de video is niet meer te vinden, aldus
                                              Blankesteijn, maar wanneer iemand
                                              zoiets beweert, kan ik mijzelf niet be-
            WELJA                             dwingen en moet ik even zoeken. De
            THOM BINKSMA - STEDUM             verloren gewaande (Franstalige) video
                                              heb ik zonder al te veel problemen via
              n haar uitputtende (maar daarom   een zoekopdracht in het Frans gevon-
            I niet minder leuke) artikel ‘Wel heb ik   den. Zie Onzetaal.nl/aardewerk. De
            ooit’ (Onze Taal januari), over de vele   laatste zin, “Credo quia absurdum”
            gebruiksvormen van het woordje wel,   (‘Ik geloof het omdat het absurd is’),
            zegt Irene de Pous over welja dat dit,   verklapt dat het om een grap gaat.
            analoog aan de betekenis van welnee
            (‘heel erg nee’), ‘heel erg ja’ betekent.
            Mijn taalgevoel zegt hier iets anders   INFINITIEVENREEKS
            over, omdat ik welja eigenlijk alleen   MARTIN BEUSEKAMP - HENGELO
            maar ken in de gebruiksvorm van sterke
            afkeuring, zoals in: ‘Welja, wrijf het er   n de mei-aflevering van de rubriek
            nog even lekker in’ of ‘Welja, gooi het  I ‘Lezerspost’ presenteert Annelies   VALSE VRIENDEN
            daar maar neer.’ Welja betekent dan   Homburg een reeks van zeven infinitie-  GERARD D.H. SCHELVIS - LEIDEN
            eerder iets als ‘heel erg nee’.   ven: “Ik zou jou weleens hebben willen
               Ook kan welja gebruikt worden in   zien durven blijven zitten lezen, toen de   an het slot van zijn artikel ‘Er staat
            een situatie waarin de spreker met    koningin binnenkwam.” Maar er is veel   A niet wat er staat’ (Onze Taal juni),
            wat goede wil instemt met iets. Als de    meer mogelijk. Bijvoorbeeld: ‘Ouders,   over woorden die in de negentiende
            redactie mij bijvoorbeeld zou vragen    die hun kinderen de zin “Ik zou jou wel-  eeuw iets anders betekenden dan nu,
            of dit stukje geplaatst mag worden,    eens hebben willen zien durven blijven   geeft Berthold van Maris als voorbeeld
            zou ik antwoorden: ‘Welja, doe maar.’   zitten lezen” zullen willen kunnen gaan   de veranderende betekenis van het
            Misschien verwart Irene de Pous het   helpen leren opdreunen, zullen moeten   woord vrijen (van ‘verkering hebben’ of
            woord met welzeker, dat in betekenis   kunnen laten zien dat zulks nut heeft.’   ‘daten’ naar ‘gemeenschap hebben’).
            dichter bij ‘heel erg ja’ komt.   Negentien werkwoordsvormen achter-  Dat bracht me iets grappigs uit mijn
                                              een, waarvan zeventien infinitieven en   bestaan als docent Nederlands in herin-
                                              twee persoonsvormen, identiek gespeld   nering.
            PRATEN MET DEMENTIE-              als de infinitief.                   De hilariteit in de klas om de zwarte
            PATIËNTEN                         SIEPELS                           humor in Piet Paaltjens’ gedicht ‘De
      ONZE TAAL 2020  —  7/8  J orien Marcus schrijft in haar artikel   JOHAN KONING - HENGELO  waarin het minnekozende paartje het
                                                                                zelfmoordenaar’ bereikte vrijwel elk jaar
            RIEK DE GAST-DE NOOIJ - NIJKERK
                                                                                weer een hoogtepunt bij de regels
                                                                                lijk boven zich ziet bungelen:
              ‘Wanneer komt mijn moeder?’ (Onze
            Taal april) over waar je op moet letten
                                                  arin de Boer beschrijft in de
                                                                                   In een wip was de lust
            als je praat met iemand die dementie  K mei-aflevering van de rubriek


                                                                                   Om te vrijen gebluscht
                                              ‘Lezerspost’ een vermakelijke anekdote,
            heeft. Als aanvulling de volgende tip.
            Als iemand met dementie iets zegt wat
                                              poging om tegenover een dominee uit
            heel onlogisch is of niet klopt, dan wil
                                                                                leerling er ooit wijs aan toe.
            je daar eigenlijk niet in meegaan, maar   over een Sallandse vrouw die in een    “Klopt helemaal, meneer”, voegde een   
                                              het westen keurig Nederlands te spre-
            je wilt er ook niet tegenin gaan, want   ken, het dialectwoord siepels uitsprak
    10      dat heeft vaak onrust en verwarring tot   als ‘sijpels’. Dat riep bij mij een herin-
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15