Page 27 - OnzeTaal_jan2020_HR

OPEN PODIUM

‘Open podium’ is een nieuwe rubriek, waarin u, lezers van Onze Taal, het voor het zeggen hebt. Is u iets opgevallen? Wilt u iets kwijt?
Laat het ons weten: openpodium@onzetaal.nl (of: Redactie Onze Taal, Paleisstraat 9, 2514 JA Den Haag).

JA ALS TUSSENVOEGSEL zoals een selfie allang niet meer alleen INGEWIKKELDER
LEO DE DOES - PSYCHOLOOG, OEGSTGEEST een foto is die je zelf neemt, maar ook J. VEGTER - VELSERBROEK
vaak een foto die bewijst dat je ergens
en van de dingen die ik de laatste bent. En die kan dan gerust door ie- u en dan is er kennelijk extra na-
E tijd ongenietbaar vind, is het her- mand anders zijn genomen. N druk nodig of moet iets mooier
haald gebruik van ja als tussenvoegsel klinken, en dan wordt een bekend
in de spreektaal, bijvoorbeeld in ‘Ik woord ‘veringewikkeld’. Voorbeelden
denk dat het, ja, goed is als er een in- ‘PROBEER JE FAVORIETE zijn epicentrum waar centrum bedoeld
leiding in zit.’ Het is een fenomeen dat KRANT’ wordt (er gebeurt kennelijk veel onder-
naar mijn mening vooral psychologisch ARIE SNOEK - ROTTERDAM gronds tegenwoordig), lichtjaren (een
moet worden begrepen: dit ja is een maat voor afstand) in plaats van jaren
aanmoediging voor de spreker zelf, ter nlangs kreeg ik een aanbod: “Pro- en bewijslast voor bewijs (bewijslast is
bezwering van een onzekerheidsgevoel O beer je favoriete krant nu 2, 3 of iets anders, namelijk de plicht tot het
– en er zit ook iets in van het zoeken 4 weken lang voor slechts 1 euro per leveren van bewijs). Ook woorden als
naar sympathie. week.” Dat vond ik opmerkelijk. Als je kwantumversnelling en kwantumsprong
Waarschijnlijk is het geen blijvend een “favoriete krant” hebt, dan hoef je (in plaats van versnelling en sprong)
verschijnsel, en het zal interessant zijn die natuurlijk niet te “proberen” – die passen in dit rijtje: men wil er iets
te zien wanneer het gebruik ervan op- ken je dan al. De testfase is er dan om groots mee aangeven – al gaat het in
houdt. Dat moment luidt waarschijnlijk zo te zeggen al aan voorafgegaan. Je dit geval mis, want kwantum verwijst
de overgang in naar een nieuwe periode kunt alleen vaststellen dat een krant je juist naar het allerkleinste in de natuur.
of trend, alsof men zich, ja, opeens lievelingskrant (de betekenis volgens
schaamt dat men, ja, niet eerder met Van Dale) is als je hem eerst hebt ge-
deze slechte gewoonte heeft gebroken. probeerd. Je ziet ze wel vaker, dit soort GASKLEVER
Nog even, dan word ik er misschien ook uitnodigingen om kennis te maken met RON PRIJS - LEIDEN
goed in. wat op voorhand al wordt voorgesteld
als ‘je favoriet’. Soms gaat het zelfs om nlangs dook het woord gasklever op
zaken die er nog niet eens zijn. “Zoek O in een bericht over een gemeente
NAAR WERK je favoriete woning op de kavelkaart”, die stappen wil ondernemen tegen
TAMARA HOEKENDIJK (53 JAAR) - ZEIST stond er boven een advertentie over huishoudens die hun aardgasaansluiting
een nieuwbouwwijk die nog ontwikkeld willen behouden. Ik vind dit een enorm
ijn zoon van 17 gaat niet meer moet worden. Kennelijk gaat favoriet denigrerende en stigmatiserende term
M naar zijn werk, nee hij gaat ‘naar langzamerhand óók betekenen: ‘van je voor mensen die liever het schone
werk’. Ook mijn jongere collega’s van keuze’. aardgas blijven gebruiken in plaats van
onder de dertig jaar komen ‘naar werk’. Het gebruik van dat favoriet is trou- te switchen naar de warmte van vuile
Is dit een tijdelijk taalmodeverschijnsel, wens vaak overbodig. “Je favoriete kle- houtstookcentrales of naar de laagcalo-
is het jongerentaal, sterven onze lid- ding repareren (voor beginners)” is een rische warmte van peperdure warmte-
woorden uit? Wat is dit? cursus waarbij je hopelijk óók leert hoe pompen, die een eveneens peperdure
je het jasje repareert dat toevallig net isolatie vereisen. 
niet je lievelingsjasje is. En als de web-
PROFIELFOTO? site 30dagengezonder schrijft: “Al bijna
DINA POLLAK - FOTOGRAAF, DEN HELDER 30 dagen zonder je favoriete alcoholi-
sche drankje? Wat goed!”, dan gaat het
ls fotograaf werk ik aan een boekje natuurlijk ook om andere alcoholische
A waarvoor ik portretfoto’s maak. drankjes dan alleen je favoriete.
Een van de geportretteerden aan wie ik
de foto mailde, schreef terug dat ze het
een “mooie profielfoto” vond. Dat was
opvallend en niet opvallend tegelijk.
Opvallend omdat de vrouw in kwestie ZEPERD VAN
niet actief was op de sociale media, DE MAAND
en het dus niet op een Facebook-,
LinkedIn- of een ander ‘profiel’ wilde Hebt u weleens een taalblunder begaan? Meld ons die zeperd dan,
gebruiken. Ze bedoelde eigenlijk ge- en maak kans op het enige echte Onze Taal-zeepje.
woon te zeggen dat ze het een ‘mooie
portretfoto’ vond. En heel opvallend KAS
was het dus tegelijkertijd ook niet: de HENK LUB - ABCOUDE ONZE TAAL 2020 — 1
woorden klinken en ogen grotendeels
gelijk, en een profielfoto ís natuurlijk Het gebeurde al enige tijd geleden. Ik wilde de hortus botanicus in Leiden
ook vaak een portretfoto. bezoeken. Bij de ingang stond een bordje: “de kassen zijn gesloten”. Dat komt
Ik heb de twee woorden nog niet mooi uit, dacht ik, dan hoef ik niet te betalen. Ik liep door, maar werd terug-
heel vaak op deze manier verward zien geroepen. “U moet nog betalen, meneer.” “Maar de kas is toch gesloten?”
worden, maar ik durf te voorspellen dat Pas toen drong het tot mij door. (Ik werkte destijds bij een bank.)
we het vaker gaan tegenkomen – net 27