Page 28 - OnzeTaal_febmrt2021_HR
P. 28

TAALTOESTANDEN  MARC VAN OOSTENDORP


            De achtergronden bij het taalnieuws. Illustratie: Evalien Lang



            Alle dagen vrolijk over taal






                  oen Irene de Pous eind 2017 in Onze Taal een arti-
                  kel schreef over de ‘taal van de podcasts’, was er
            T nog weinig te melden over ‘podcasts van de taal’:
            voor het Nederlands noemde de redactie alleen de pod-
            castversie van het radioprogramma De Taalstaat. Drie
            jaar later kun je iedere dag wel luisteren naar een speci-
            fiek voor het medium gemaakt programma – in allerlei
            talen, en dus ook in het Nederlands.
               Omdat je altijd naar een podcast kunt luisteren wan-
            neer het je uitkomt, kun je inmiddels bijna ieder loos
            moment van het leven vullen met interessante informa-
            tie, grappige verhalen en lange gesprekken over taal. Ik
            laat mij het liefst bijpraten tijdens het koken. Bijvoor-
            beeld door de wekelijkse Woordwaarde van radiozender
            BNR, over vooral praktische zaken als het schrijven van
            sollicitatiebrieven, door de podcast over vreemde woor-
            den Waar komt ‘pindakaas’ vandaan? van het Instituut
            voor de Nederlandse Taal, of door De Limburgse Taal & ...,
            waarin allerlei aspecten van het Limburgs aan de orde
            komen – zoals de vraag wat lokale ondernemers eigen-
            lijk moeten met zo’n streektaal.

            AWKWARD
            Een podcast die allerlei zaken in balans weet te houden
            is de wekelijkse Lettercast van Wim Daniëls en Frank
            van Pamelen. De afleveringen hebben titels als ‘A’, ‘B’   oren van middelbare leeftijd tuiten soms van hun taal-
            en ‘C’, dus ik neem aan dat er 26 afleveringen komen.   gebruik als ik paprika sta te hakken, en ik leer altijd wel
            Daniëls vertelt iedere week in zijn bij de meeste taallief-  iets nieuws.
            hebbers bekende stijl – nuchter én grappig, vrolijk én
            informatief – een taalwetenswaardigheid: wat gebeurt er   SPEELS
            als je iemand tegenkomt die ook Wim Daniëls heet? Wat   Nog specifieker is Kletsheads van de Nijmeegse taal-
            is huppel-Nederlands? En wat kun je allemaal met je   wetenschapper Sharon Unsworth, een deskundige op
                                                             het gebied van de taalontwikkeling bij meertalige kinde-
       In de taalpodcasts heersen                            ren. Unsworth heeft zelf kinderen die opgroeien in het
                                                             Engels en het Nederlands, en ze richt zich in haar pod-
       nieuwsgierigheid, improvisatie                        cast onder andere op ouders en onderwijzers, maar haar
                                                             podcasts zijn de moeite waard voor iedereen die meer wil
       en een aanstekelijk soort                             weten over wat de wetenschap te vertellen heeft over
                                                             meertalig opgroeien.
                                                               Andere tweetaligen – sprekers van het Fries en het
       amateurisme.                                            Nederlands – komen aan het woord in de podcast Frysk
                                                             bloed, tsjoch! De makers daarvan zijn er overigens sowie-
                                                             so al trots op dat ze “op een leuke manier met de Friese
            stem? Van Pamelens bijdragen gaan vaak over rijm en   taal bezig zijn zonder dat het perfect wordt”.
            metrum in gedichten en andere taalacrobatiek. Boven-     Die losse en speelse benadering van taal is een
            dien hebben Daniëls en Van Pamelen steeds een aardige   constante in deze nieuwe taalpodcastwereld. De taal-
      ONZE TAAL 2021  —  2/3  produceren en ze kunnen zich dus ook op een kleiner   vrolijkheid en nieuwsgierigheid, improvisatie en een   
            taalgast, zoals Erik van Muiswinkel.
                                                             angstigen, de taalpreciezen en de taalbozen hebben de
               Podcasts zijn betrekkelijk eenvoudig en goedkoop te

                                                             weg naar de microfoon nog niet gevonden. Er heersen
            publiek richten dan het brede Lettercast. Claire van Leeu-
                                                             aanstekelijk soort amateurisme. Boze tongen beweren
            wen en Walt van der Linden hebben met hun Taalnerds
                                                             dat podcasts een hype zijn; ik hoop dat die hype nooit
            duidelijk twintigers voor ogen die meer diepgang zoeken
                                                             meer weggaat.
            zonder opgeheven vingertje. Maandelijks voeren ze een
            gesprek aan een keukentafel waarin ze het Engels niet
                                                               speciale app op de mobiele telefoon, of via algemene
            schuwen – “dit is zo awkward” – en ze tegelijkertijd
                                                               audiodiensten zoals Spotify of Apple Music.
            geïnformeerd over taalkundige theorieën praten. Claire   Podcasts kun je op allerlei manieren beluisteren: via een
            is afgestudeerd taalwetenschapper, terwijl Walt de rol   Op www.onzetaal.nl/podcasts staat een lijst met alle in dit
   28       speelt van de ongediplomeerde enthousiasteling. Mijn   artikel genoemde podcasts.
   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33