Page 24 - OnzeTaal_april2019_HR
P. 24

Goeiemoggel!







            Reclameslogans die het schopten tot gewone taal




            Wat zijn de meestgebruikte reclame-              -  paarse krokodil, een synoniem voor een bureaucra-
            zinnen in onze dagelijkse taal?                    tische gang van zaken. Bedacht in 2003 voor de
                                                               verzekeraar OHRA, toen we paars nog associeerden
            Reclamemaker Jaap Toorenaar                        met paarse kabinetten en politiek.
            onderzocht het.                                  -  wc-eendgehalte, een predicaat voor onderzoeken van
                                                               partijen die zichzelf heimelijk aanbevelen (zie ook
                                                               de top-10 hiernaast).
                                                             -  met iemand een beschuitje willen eten, een kuise versie
            JAAP TOORENAAR                                     van ‘met iemand naar bed willen’. Adverteerders
                                                               blijven vrijwel altijd beschaafd. In Amerika stond
                                                               boven een advertentie: ‘Twee dingen gaan beter op
                                                               een waterbed; een ervan is slapen.’
                      it jaar vier ik mijn veertigjarig jubileum als
                      reclamecopywriter. Als je al zo lang bezig   Andere, op reclamebureaus bedachte woorden die we
                      bent met het bedenken van reclameteksten   in Van Dale tegenkomen, zijn vlaflip, frisdrank, okselfris,
            D en -slogans, ga je je vanzelf afvragen: welke   gehaktdag en Joris Driepinter. Maar die haalden niet
            zinnen blijven hangen?                           de top-100. Het voor de VARA bedachte neologisme
               Om te achterhalen wat de bekendste reclamezinnen   verschillig (in ‘Wees verschillig’) kwam wel in de top-100
            zijn, moest ik tellen: welke komen het vaakst voor, bij-  terecht, maar weer niet in het woordenboek. De slogan
            voorbeeld op de sociale media? Dat kon ik niet zelf, maar   is maar relatief kort gebruikt.
            een bedrijf, Coosto, schoot me te hulp. Samen kwamen
            we tot een top-100, die ik heb opgenomen in mijn on-  MELK, BLOEMEN EN EIEREN
            langs verschenen boek Hoe verzinnen ze het?      Wat me opviel toen ik de hele top-100 bekeek: het grote
                                                             aantal oude slogans. Wat eenmaal in het collectieve
            WOORDENBOEK                                      geheugen zit, krijg je er niet meer uit. Een kleine greep:
            Natuurlijk is er nóg een graadmeter om te bepalen hoe   -  ‘Goed gedaan jochie’: een uitspraak van Rijk de
      ONZE TAAL 2019  —  4  -  zwitserlevengevoel. Sinds 1986 het woord van verzeke-  -  ‘Op de markt is je gulden een daalder waard’: het
            bekend reclamewoorden zijn: het woordenboek. Welke
                                                               Gooyer in een commercial van Paturain.
            reclametaal vinden we terug in de grote Van Dale?
                                                               guldentijdperk ligt achter ons, en de daalder hele-
               ringsmaatschappij Zwitserleven voor het prettige
                                                               maal, maar die zin van de markt is nog niet vergeten.
               vooruitzicht op een onbezorgde oude dag.
                                                             -  ‘Liever Kips leverworst dan gewone leverworst’,
                                                               wat half Nederland kan meezingen.
            -  de bob. In 1995 bedacht door een Vlaamse tekstschrij-
               ver, die een naam zocht die ook in Wallonië gangbaar
               is. Bob is geen afkorting van bewust onbeschonken    Opmerkelijk zijn ook de vele reclamecampagnes voor
               bestuurder, al mag iedereen dat natuurlijk denken.   een bepaalde branche: melk, bloemen en eieren bijvoor-
   24          Vandaag de dag is de bob-bedenker wijnhandelaar.   beeld:
   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29