Page 21 - OnzeTaal_april2019_HR
P. 21
Een halve eeuw Kamagurka
De cartoonist, beeldend kunstenaar, performer en televisiemaker
Kamagurka wordt in 1956 als Luc Zeebroek geboren in het
West-Vlaamse Nieuwpoort. Op zijn veertiende publiceert hij zijn
eerste tekeningen in een plaatselijk nieuwsblad, het begin van een
lange, internationale carrière. Sinds 1975 tekent hij voor het week-
blad Humo; diverse strips en illustraties verschenen in internationa-
le kranten en tijdschriften. Voor NRC Handelsblad becommentarieert
hij met zijn cartoons dagelijks het nieuws.
Bekend zijn Kamagurka’s strips – waaronder Cowboy Henk, een
coproductie met kunstenaar Herr Seele – en de televisieshows die
hij samen met deze zelfde Herr Seele maakte. In het Noordbrabants
Museum was vorig jaar de overzichtstentoonstelling Kamagurkistan
te zien, het resultaat van vijftig jaar Kamagurka. In april 2019 toert
hij met zijn theatershow De grenzen van de ernst langs de Neder-
landse theaters.
goed zou zijn voor het aanleren van woordbeelden en
de fysiek-motorische ontwikkeling.
Kamagurka, geestdriftig: “Lichaam en geest zijn nauw
met elkaar verbonden. Sommige mensen hebben een
mooi handschrift, andere een onleesbaar, maar het
blijven tékeningen van letters; met de hand schrijven
beschouw ik dan ook als een vorm van tekenen waaraan
een hoop af te lezen valt. Wanneer ik aan een tekst
werk, schrijf ik associatief voor me uit, zonder enige
vorm van redactie; ik rijg woorden aaneen die los horen
“Met de hand schrijven
beschouw ik als een vorm
van tekenen waaraan een
hoop af te lezen valt.”
te staan, maak letters van verschillende grootte. Aan de
typografie, de verdeling van de inkt over de pagina kan
ik vaak al zien of het iets is, of de boodschap overkomt.
Pas daarna ga ik me afvragen of het taalkundig klopt en
of er woorden geschrapt moeten worden.”
Maar we leven in een digitaal tijdperk.
“Alleen al daarom is het zo plezant om met de hand te
schrijven, juist omdát het niet meer van deze tijd is. Bij
pakte ik een vel papier en tekende ik schetsmatig een De Groene Amsterdammer, NRC en De Standaard ben ik
man die rokend over straat liep. De tekening was een inmiddels de enige die met de hand werkt. Ik vraag me
stuk sneller klaar dan dat ik die zin had geschreven. af wat die digitalisering voor invloed heeft op het maak-
Toen wist ik: ik word tekenaar. Dat spaart tijd. Maar de proces, het ambacht. Als je jezelf van jongs af aan hebt
werkelijkheid is diffuser. Als ik het woord tekening aangeleerd om álles te kunnen tekenen wat er in je
schrijf, téken ik ook het woord. En als je het woord teke- hoofd opkomt, kun je razendsnel kant-en-klare ideeën
ning uitspreekt, is het een klank die onderdeel is van op papier zetten zonder tijd te verliezen met dingen als
een zinsmelodie. De dingen zijn meer met elkaar ver- copy en paste of Photoshop. Als je via een beeldscherm
weven dan je denkt. Ook de fysieke sensatie van het werkt, volg je een ander proces. Dat geldt ook voor
schrijven speelt bij mij een grote rol. Ik werk liever met schrijven. Er is voor beide een bepaald soort geestes- ONZE TAAL 2019 — 4
pen en papier dan dat ik schrijf via een tekstverwerker. toestand nodig. Ontvankelijkheid, uithoudingsver-
Zo’n scherm schept afstand. Op papier komt alles bij mogen ook. Zoals Kees van Kooten zegt: ‘Schrijven is
elkaar.” blijven zitten tot het er staat.’”
Hoe zou u die geestestoestand bij uzelf omschrijven?
RAZENDSNEL “We zijn ons maar bewust van een klein percentage van
Op de basisschool leren kinderen zogenaamd ‘koord- wat we denken en uitdrukken. Daarom daag ik mezelf
schrift’: aaneenschrijven van woorden, omdat het voortdurend uit en vraag ik me dingen af als: waarom 21