Wanneer schrijf je tegoed en wanneer te goed?

(Een/het) tegoed is een synoniem van (een/het) (positief) bedrag of saldo. Te goed komt onder meer voor in ‘Je bent te goed voor deze wereld.’ In iets tegoed hebben/houden en zich tegoed doen aan is tegoed officieel één woord. Iets te goed hebben/houden en zich te goed doen aan komen echter ook vaak voor en zijn goed te verdedigen.

Tegoed is om te beginnen een zelfstandig naamwoord. Het is een bedrag dat op een bankrekening of op een cadeaukaart staat:

Ik heb een tegoed van € 3500,–.
Vraag jij ons tegoed even op?
Alle tegoeden zijn bevroren.
U hebt nog een tegoed van € 10,50 op deze boekenbon.

Iets tegoed / te goed hebben/houden

In tegoed hebben en tegoed houden betekent tegoed ‘nog te verwachten, op te eisen, te vorderen’. Volgens de officiële spelling is tegoed hebben en tegoed houden juist. Officieel is het dus:

Mijn zus heeft nog tien euro van me tegoed.
Ik heb mijn vakantie nog tegoed.
Je houdt nog een etentje van me tegoed!
Ze liet weten dat de eindredacteur het artikel nog van haar tegoed houdt.

Omdat het hier niet om het zelfstandig naamwoord (het) tegoed gaat, is de alternatieve spelling te goed hebben/houden ook te verdedigen:

Mijn zus heeft nog tien euro van me te goed. (niet officieel)
Ik heb mijn vakantie nog te goed. (niet officieel)
Je houdt nog een etentje van me te goed! (niet officieel)
Ze liet weten dat de eindredacteur het artikel nog van haar te goed houdt. (niet officieel)

Zich tegoed / te goed doen

Tegoed komt ook voor in zich tegoed doen aan (‘opeten’, ‘smullen van’). Officieel is het zich tegoed doen aan, maar ook in dit geval is de alternatieve spelling zich te goed doen aan goed te verdedigen.

We deden ons tegoed aan de muffins en bonbons.
We deden ons te goed aan de muffins en bonbons. (niet officieel)
We zagen een kudde schapen die zich tegoed deden aan het malse gras.
We zagen een kudde schapen die zich te goed deden aan het malse gras. (niet officieel)

Te goed zijn voor

Te goed wordt los geschreven in zinnen als: ‘Jij bent te goed voor deze wereld’ en ‘Hij doet net of hij te goed voor ons is.’ Dat is ook volgens de officiële spelling juist.