Wat is juist: de mediterrane keuken of de mediterraanse keuken?

Combinaties als de mediterrane keuken, een mediterrane tuin en een mediterraan klimaat zijn wel het gebruikelijkst. De mediterraanse keuken, een mediterraanse tuin en een mediterraans klimaat zijn volgens de hedendaagse naslagwerken echter ook mogelijk.

Mediterraan is een bijvoeglijk naamwoord met een tamelijk bijzondere vorm. Woorden op -aan zijn namelijk vrijwel altijd juist zelfstandige naamwoorden: anglicaan, Amerikaan, Javaan, enz. Met het achtervoegsel -s wordt van deze zelfstandige naamwoorden dan een bijvoeglijk naamwoord afgeleid: anglicaans, Amerikaans, Javaans. Mediterraan is echter op zichzelf al een bijvoeglijk naamwoord. Het is vergelijkbaar met bijvoeglijke naamwoorden als humaan, simultaan, spontaan en urbaan. Al deze woorden op -aan gaan terug op het Latijn.

In de loop van de twintigste eeuw is de vorm mediterraans opgekomen. Dat kwam waarschijnlijk doordat taalgebruikers mediterraan niet meteen herkenden als een bijvoeglijk naamwoord. Daarom plakten ze er een s aan vast. Zo wordt in Het Parool van 28 februari 1952 gesproken van “een mediterraans maat-houden”.

De Grote Van Dale en het officiële Groene Boekje vermelden mediterraan én mediterraans. Ook op onze website vermelden we mediterraans als variant van mediterraan. Alleen het Groot woordenboek Nederlands van Prisma (2018) spreekt nog een voorkeur uit voor mediterraan en noemt de -s “eigenlijk overbodig”.