Waar ligt de klemtoon in het woord ebola?
Er zijn twee mogelijkheden: ‘ee-bó-la’ en ‘éé-bo-la’. Die eerste uitspraak is het gewoonst; de andere komt vooral in medische vaktaal voor.
De Nederlandstalige naslagwerken geven als uitspraak ‘ee-bó-la’. Alleen het vakwoordenboek Pinkhof Geneeskundig woordenboek geeft daarnaast ‘éé-bo-la’.
Er is geen regel waarmee je kunt bepalen ‘hoe het eigenlijk hoort’. Het woord ebola komt uit het Lingala, een Afrikaanse taal. In die taal bestaan feitelijk geen klemtonen; wel zijn er hogere en lagere tonen: het Lingala is een zogeheten toontaal. Overigens is de taal van herkomst sowieso niet per se doorslaggevend voor de uitspraak en beklemtoning in het Nederlands.
Klemtoonpatroon
Misschien zijn medici geneigd ‘éé-bo-la’ te zeggen omdat veel medische vaktermen (net als andere, vaak uit het Grieks afkomstige, klassieke termen) een bijzonder klemtoonpatroon hebben, met de klemtoon op de derde lettergreep van achteren. Ze zeggen bijvoorbeeld ook ‘pso-rí-a-sis’, terwijl niet-medici eerder ‘pso-ri-á-sis’ zeggen.
Dat de meeste mensen een woord als ebola automatisch uitspreken met de klemtoon op de voorlaatste lettergreep, komt doordat dat het normale klemtoonpatroon van het Nederlands is. Soms strekt zich dat ook uit tot woorden waarbij dat ‘eigenlijk’ niet juist is, zoals catalogus, normaliter en notulen.
Blij met deze uitleg?
Met een donatie van € 5 steun je Onze Taal. Bedankt!
