Wat is goed: groter dan jij of groter als jij?
Groter dan jij geldt als de beste vorm. Groter als jij is volgens de taalnorm een fout.
Groter als, hoger als, kleiner als, meer als, enz. komen al eeuwenlang voor naast groter dan, hoger dan, kleiner dan en meer dan. In informeel taalgebruik (bijvoorbeeld in appjes of op de sociale media) en in de spreektaal lijkt het bezwaar tegen groter als niet zo groot. Voor de schrijftaal (kranten en tijdschriften en hun websites, publicaties van bedrijven en de overheid, sollicitatiebrieven, enz.) is de taalnorm nog steeds duidelijk: alleen groter dan is juist.
Volgens deze taalnorm moet je deze regel volgen: bij een vergrotende trap (groter, hoger, kleiner, meer, enz.) en bij ander en anders hoort het voegwoord dan. Een paar voorbeelden:
- Mijn linkervoet is kleiner dan mijn rechtervoet.
- Goederenvervoer over het spoor is milieuvriendelijker dan over de weg.
- Ik wil geen andere auto dan een Toyota.
- Ik heb niets anders dan lof voor jullie bedrijf!
Klik op het tabblad ‘Achtergrond’ voor meer informatie over groter als/dan.
Blij met deze uitleg?
Met een donatie van € 5 steun je Onze Taal. Bedankt!
Geschiedenis van groter dan/als
In het Nederlands van de Middeleeuwen was groter dan de gewone vorm. In de zestiende en zeventiende eeuw werd, mogelijk vanuit het oosten, groter als gebruikelijker. Maar omdat gerenommeerde schrijvers ergens in de zeventiende eeuw besloten dat groter dan beter was, is dat sindsdien de norm. Die taalnorm leeft nog sterk, maar heeft desondanks weinig invloed op de gesproken taal. Daarin is groter als waarschijnlijk het gebruikelijkst.
De redactie van het historische Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT) worstelt ook met het uitspreken van een voorkeur voor dan of als, maar komt uiteindelijk toch uit bij groter dan. Eerst wordt uitgelegd dat dan en als beide logisch te verklaren zijn:
- groter dan geeft een rangorde aan: ‘eerst komt het een, dan het ander’;
- groter als legt meer de nadruk op de vergelijking: ‘het een is groter in vergelijking met het ander’.
Het WNT vervolgt met: “Dan en als zijn dus beide historisch te rechtvaardigen en logisch zuiver te verklaren. Zal men daarom in de schrijftaal beide gelijkelijk erkennen, of wel, alleen op de spreektaal lettende, als voor dan in de plaats stellen? Het ware niet te wenschen. (...) Als moge op zich zelf ook onberispelijk zijn, maar het is niet gerechtigd om dan in de plaats, die het volkomen goed bekleedt, te verdringen. Twee uitdrukkingen onverschillig nevens elkander te bezigen voor hetzelfde begrip, zonder de minste wijziging of schakeering, is in de taal geen begeerlijke rijkdom. En werkelijk is dan bruikbaarder en juister dan als. Als drukt het begrip van gelijkheid uit. Hetzelfde woord aan te wenden, waar de ongelijkheid op den voorgrond staat, strijdt met den goeden smaak, dien de schrijftaal niet mag verloochenen. (...) Dan voldoet dus in ieder opzicht, als schiet te kort in die vereischten, die de schrijftaal mag doen gelden. Reden genoeg om het oude dan niet door het minder eigenaardige [= geschikte] als te laten verdringen.”
Blij met deze uitleg?
Met een donatie van € 5 steun je Onze Taal. Bedankt!
