Wat is juist: ‘De data is onderzocht op fouten’ of ‘De data zijn onderzocht op fouten’?

Data als meervoud van datum

Volgens alle woordenboeken is data een meervoudig woord. Het is het meervoud van het Latijnse datum, dat letterlijk ‘gegeven’ betekent (en ook ‘dagtekening’, ‘dag’ en ‘tijdstip’). ‘De data zijn onderzocht’ is dus in principe te vergelijken met ‘De gegevens zijn onderzocht.’

Ict-jargon: de data is

Toch komen zinnen als ‘De data is onderzocht’ geregeld voor, vooral in het jargon van ict-medewerkers en statistici. Zij gebruiken data niet als het meervoud van datum, maar als een verzamelterm, vergelijkbaar met het enkelvoudige informatie. Data is dus in ict-kringen als woord op zichzelf in gebruik gekomen, in de betekenis ‘verzameling van gegevens, (digitale) informatie’.

In de computerwereld en de statistiek lijken zinnen als ‘De data is overgezet’ en ‘De data kan verwijderd worden’ inmiddels volkomen ingeburgerd. Hedendaagse woordenboeken maken hier wel een opmerking over, maar nemen data toch alleen als meervoud op. In algemene teksten is de data is/wordt/zal ... nog niet geaccepteerd.

Engelse invloed

Het Engels zou mede van invloed kunnen zijn op het gebruik van het enkelvoud na data. In het Engels komt the data is/has ... namelijk ook vaak voor. Verschillende Engelse taalkundigen vinden dat dat niet meer hoeft te worden afgekeurd. Maar ook in het Engelse taalgebied is niet iedereen het daarmee eens.