Wat is juist: kabinet Rutte IV, kabinet-Rutte-IV of kabinet-Rutte-IV?

Juist is kabinet-Rutte IV.

In kabinet-Rutte IV komt er een streepje na kabinet. Het kabinet is namelijk genoemd naar zijn premier, Rutte dus. Zulke bijzondere samenstellingen met een naam van een persoon als tweede deel krijgen een streepje. Dat streepje drukt dan iets uit als ‘genoemd naar de ‘hoofdrolspeler’’. De persoonsnaam kan ook degene zijn die bijvoorbeeld de bedenker, uitvinder of voorzitter is van het eerste deel van de samenstelling.

Er staat een spatie voor het (Romeinse) cijfer IV in kabinet-Rutte-IV omdat dat cijfer een bepaalde rangschikking aangeeft: ‘de zoveelste in een reeks’. Die spatie staat ook in vergelijkbare gevallen als type II, groep 7, Paars 2 en Louis XVI. Dat er in het geval van kabinetten Romeinse cijfers worden gebruikt, is vooral een kwestie van traditie, niet van taalregels of andere voorschriften.

Vergelijkbare samenstellingen met een verplicht streepje zijn onder meer:

de affaire-Lubbers, de affaire-Murdoch
de code-Tabaksblat
de collectie-Kremer
de commissie-Oosting
de motie-Leijten
het plan-Oort
de regering-Schoof
de spelling-Siegenbeek
het wetsvoorstel-Van der Ham
de zaak-Wilders

Geen streepje: de kwestie Irak

Er komt bijvoorbeeld geen streepje in de kwestie Irak en de commissie Pensioenzaken, want Irak en Pensioenzaken zijn geen persoonsnamen.

Ook in de familie Doorsnee staat geen streepje. Het gaat er namelijk niet om dat de familie is genoemd naar de persoon Doorsnee, maar er is bedoeld dat de familie ‘Doorsnee’ heet. Hetzelfde geldt voor de erven Coppens: de erven (oftewel de erfgenamen) heten ‘Coppens’.

Twee streepjes: Kabinet-Lubbers-Kok

Combinaties met twee afzonderlijke namen worden met een extra koppelteken verbonden: het kabinet-Lubbers-Kok, de commissie-Helgers-Van Beek. Het eerste streepje drukt weer uit dat het kabinet respectievelijk de commissie genoemd zijn naar de ‘hoofdrolspelers’. Het tweede streepje drukt gelijkwaardigheid uit. Een enkele keer komt in plaats van dat tweede koppelteken het (losse) woord en voor: de spelling-De Vries en Te Winkel.