Wat betekent ergens pal voor staan en waar komt deze uitdrukking vandaan?
Pal staan voor iets betekent dat je iets met hand en tand verdedigt, dat je er onverzettelijk aan vasthoudt.
Pal is hier een bijwoord met de betekenis ‘onwrikbaar, onbeweeglijk’. De oorspronkelijke versie van de uitdrukking is te palle staan. Dat betekende ‘op de pal staan’. Als een rad, een spil of een ander draaibaar werktuig te palle stond, was het vastgezet met een pal (een soort pin), zodat het niet onverwacht kon gaan draaien. Later liet men het voorzetsel te weg. Zo kwam pal staan (‘geblokkeerd zijn’) in gebruik om aan te geven dat een werktuig voor de veiligheid vastgezet was. Dit pal staan kreeg de figuurlijke betekenis ‘onbeweeglijk zijn’ en later ook ‘standvastig zijn’.
Tegenwoordig betekent pal staan dat iemand koste wat het kost ergens aan vasthoudt of iets beschermt. Er kleeft vaak ook iets heroïsch aan. Het Woordenboek der Nederlandsche Taal geeft het volgende citaat uit 1805: “Menschen, die voor waarheid en regt onbewegelijk pal staan.”
Blij met deze uitleg?
Met een donatie van € 5 steun je Onze Taal. Bedankt!